De beste wondzorgtips
Voor je meteen de grote ontsmettingsmiddelen bovenhaalt, moet je een wonde eerst controleren en de ernst ervan inschatten. “Van zodra een wonde erg open staat of vrij diep is, ga je hiermee beter even langs de spoeddienst”, weet EHBO-docent Dave Noiron.
“Diepere wonden, waarbij je soms een stuk bot of gewricht ziet, kunnen stevig bloeden, en die aanblik van bloed zorgt niet zelden voor een paniekreactie. Maar een ziekenwagen bellen is in de meeste gevallen niet nodig, tenzij het natuurlijk gaat om een slagaderlijke bloeding. Dat zorgt voor fel bloedverlies waarbij je de wonde meteen krachtig moet afdrukken, in afwachting van de ziekenwagen.”
Bij een ‘gewone’ diepere snijwonde, begin je met de wonde goed te spoelen met lauw water waarna je er natte kompressen of handdoeken op aanbrengt. Door de wonde vochtig af te dekken, zal je een mooiere genezing verkrijgen. In principe heb je zes uur de tijd om de wonde te laten hechten, al ga je natuurlijk best zo snel mogelijk naar spoed of naar de huisarts. Na die zes uur verhoogt de kans op ernstige onderhuidse infecties in het weefsel.
Breng zelf (nog) geen ontsmettingsmiddel aan en al zeker geen gekleurde middelen (zoals povidonjood of Iso-Betadine). Door de geel-bruine verkleuring hebben zorgverleners immers geen correct zicht meer op de wonde, wat de behandeling bemoeilijkt.
Kleinere wondjes
Kleinere schaaf- en snijwonden kan je thuis verzorgen door ze eerst grondig te reinigen met lauw water en een neutrale zeep. “Als je zo’n wonde voldoende kan schoonmaken, is ontsmetten zelfs niet altijd nodig. Wil je dat toch doen, kies bij voorkeur voor een kleurloos middel omdat je zo een veel beter zicht behoudt op de wondevolutie.
Behandel je wonde met een zachte wond- of honingzalf die ze vochtig houdt wat zorgt voor een mooie heling met minder littekenweefsel. Dek wonden ook altijd af met een pleister om ze te beschermen tegen bacteriën en verschoon die twee keer per dag. Blijf de zalf ook aanbrengen totdat de wonde volledig is dichtgegroeid. Vroeger geloofde men dat een droog korstje op de wonde nodig was voor een goede heling, maar dat idee is achterhaald.
Brandwonde? Eerst koelen, dan pas spoed
Bij een serieuze brandwonde is het geen goed idee om je direct naar spoed te reppen. Eerst water, de rest komt later is het devies. Laat dus altijd onmiddellijk lauw water stromen rond de brandwonde en dat gedurende 20 minuten om de schade te beperken. Dat is lang maar broodnodig! Op die manier kan je voorkomen dat de hitte die in de huid aanwezig is, verder doordringt tot onderliggende huidweefsels. Vertrek je meteen naar spoed, dan mis je dus die cruciale afkoelingsfase en loop je risico op veel meer letsel. Verschijnt er nadien een blaar (2de graadsbrandwonde), pak dan je wonde in met vershoudfolie om ze af te sluiten van lucht en bacteriën en ga zo naar spoed. Bij grotere of 3de graadsbrandwonden verwittig je sowieso 112.
Smeer vooral zelf niets op een brandwonde want dat moet er nadien afgehaald worden, wat meestal enorm pijnlijk is.