Gloednieuwe generatie immunotherapie biedt patiënten met bloedkanker nieuw perspectief
CAR-T-therapie, een nieuwe generatie immunotherapie, wordt vanaf 1 juni 2019 terugbetaald voor de behandeling van twee types bloedkanker. Dat heeft minister van Volksgezondheid Maggie De Block beslist. Tientallen patiënten die tot voor kort “uitbehandeld” waren, krijgen daardoor een nieuw perspectief.
Minister De Block: “CAR-T-therapie is een zeer innovatieve vorm van immunotherapie waarbij cellen van een kankerpatiënt worden afgenomen, genetisch worden aangepast en vervolgens opnieuw worden toegediend. De behandeling biedt een nieuw perspectief aan patiënten voor wie er tot voor kort geen behandelmogelijkheden meer waren.”
90 patiënten in 2020
Vanaf 1 juni 2019 wordt de behandeling met CAR-T-cellen terugbetaald voor twee groepen patiënten. De eerste groep zijn kinderen en jongvolwassenen met acute lymfatische leukemie bij wie een andere behandeling niet of onvoldoende aanslaat. De tweede groep zijn volwassenen met diffuus grootcellig B-cellymfoom (een agressieve vorm van lymfeklierkanker) bij wie een andere behandeling niet of onvoldoende aanslaat. Het eerste jaar zullen zo’n 50 patiënten geholpen kunnen worden, het tweede jaar 90 patiënten.
Acute lymfatische leukemie (ALL) is een acute vorm van bloedkanker die zich kenmerkt door een overproductie van onvolgroeide witte bloedcellen (lymfoblasten). Die cellen blijven steken in hun ontwikkeling en stapelen zich op in het beenmerg. Daar verhinderen ze de aanmaak van gezonde bloedcellen (rode bloedcellen, bloedplaatjes en witte bloedcellen), met bloedarmoede, een aftakelend afweersysteem en een verhoogde kans op bloedingen als gevolg. ALL komt het vaakst voor bij kinderen en jongvolwassenen.
Diffuus grootcellig B-cellymfoom (DGBCL) is de meest voorkomende vorm van non-hodgkinlymfoom. Het is een agressieve kanker van het lymfestelsel die zich snel ontwikkelt. Door een abnormale groei van de lymfocyten (een vorm van witte bloedcellen), wordt hun functioneren verstoord. Dat verzwakt de afweer tegen bacteriën en virussen , waardoor patiënten een groter risico lopen op infecties. DGBCL komt het vaakst voor bij oudere mensen.
Prof. dr. Tessa Kerra, hematoloog aan UZ Gent: “”Ik ben zeer verheugd dat deze baanbrekende behandeling straks terugbetaald wordt in ons land. De eerste resultaten tonen dat we via CAR-T-therapie patiënten kunnen helpen voor wie geen andere behandeling meer mogelijk is. Zij krijgen met andere woorden nieuwe hoop. Er zijn natuurlijk wel nuances. Deze dure behandeling is momenteel niet voor iedereen van toepassing en heeft ook bijwerkingen. Maar dit is wel opnieuw een stap vooruit in de strijd tegen kanker.”
Het onderzoek naar de toepassing van CAR-T-therapie bij andere types kanker is momenteel volop aan de gang. Naar alle waarschijnlijkheid zullen we in de toekomst dus nog meer kankerpatiënten kunnen helpen met deze nieuwste gentherapie.
‘Gewapende’ witte bloedcellen
Een behandeling met CAR-T-cellen is erg complex. Kort samengevat werkt ze als volgt: eerst worden witte bloedcellen van de patiënt afgenomen, meer bepaald lymfocyten. In een laboratorium wordt aan die cellen vervolgens een stukje DNA toegevoegd. Dat zorgt ervoor dat ze de kwaadaardige cellen beter kunnen herkennen en dus ook gerichter kunnen aanvallen. Tot slot worden de “bewapende” cellen opnieuw toegediend aan de patiënt via een infuus.
Doordat de toediening van de bewapende lymfocyten in één keer gebeurt, is de behandeling een stuk minder zwaar voor patiënten dan de combinatie van verschillende chemotherapiesessies, een stamceltransplantatie en een gerichte behandeling. Qua levenskwaliteit betekent dit met andere woorden een belangrijke vooruitgang. Bovendien levert CAR-T-therapie betere, duurzamere resultaten op dan een klassieke behandeling.
Gespecialiseerd centrum
Omdat er zeer specifieke kennis en expertise vereist voor is, moet de behandeling in een gespecialiseerd centrum gebeuren. Op dit moment zijn dat UZ Gent, UZ Leuven, Cliniques universitaires Saint-Luc in Brussel en Centre hospitalier universitaire de Liège (site Sart-Tilman).
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier