Virussen kunnen helpen in de strijd tegen antibioticaresistente bacteriën

Virussen kunnen helpen in de strijd tegen antibioticaresistente bacteriën. Dat blijkt uit een nieuwe studie onder leiding van KU Leuven en het Koningin Astrid Militair Hospitaal, die gepubliceerd is in Nature Microbiology.

Door het veelvoudig en foutief gebruik van antibiotica zijn steeds meer bacteriën resistent geworden tegen dit type behandeling. De Wereldgezondheidsorganisatie WHO beschouwt antiobioticaresistentie zelfs als één van de grootste bedreigingen voor de gezondheid wereldwijd.

Om dit tegen te gaan, is er een hoge nood aan nieuwe manieren om bacteriële infecties te behandelen. Onderzoekers en artsen van het Militair Hospitaal Koningin Astrid sloegen de handen in elkaar met het lab voor Gentechnologie van KU Leuven voor de ontwikkeling van een gepersonaliseerde faagtherapie voor een honderdtal patiënten. Het is de eerste keer dat faagtherapie op personen met antibioticaresistente infecties is uitgetest.

Virusproducerende fabriekjes

“Fagen zijn kleine virussen die heel specifiek bacteriën aanvallen”, legt professor Rob Lavigne (KU Leuven) uit. “Fagen injecteren hun eigen DNA in de bacteriecellen en vormen ze zo om tot virusproducerende fabriekjes. Vervolgens barsten de bacteriecellen open en worden de nieuwe fagen vrijgelaten.”

Het onderzoeksteam wist voor elke specifieke patiënt fagen te selecteren die geschikt zijn voor het bestrijden van de antibioticaresistente infectie. “Omdat fagen zo selectief zijn en goede bacteriën in het lichaam met rust laten, is het belangrijk om de juiste faag te matchen met de geschikte patiënt, zodat ziekmakende bacteriën heel precies worden aangevallen”, zegt Lavigne. “Bovendien moet deze ingreep ook veilig zijn voor de patiënt zelf. Elk toegediend faagpreperaat wordt dan ook eerst grondig getest en voorbereid.”

Succesverhaal

Na de behandeling vertoonden de patiënten 77,2 procent minder bacteriën en werd een klinische vooruitgang vastgesteld van 61,3 procent. De beste resultaten werden geboekt wanneer de faagtherapie werd toegepast in combinatie met antibiotica.

“We kunnen hieruit leren dat faagtherapie op zichzelf werkt en zelfs bacteriën opnieuw gevoelig maakt aan de antibiotica”, vertelt postdoctoraal onderzoeker Sabrina Green (KU Leuven). “Maar de combinatie van faagtherapie en antibiotica is belangrijk voor een optimaal succesverhaal.”