23% minder pensioen voor vrouwen
Vrouwen die in 2021 met pensioen waren, ontvingen gemiddeld 1.633 euro per maand, d.w.z. 488 euro minder dan hun mannelijke collega’s. Voor de tweede pijler komt het verschil neer op 42.215 euro minder kapitaal voor vrouwen!
De pensioenkloof tussen vrouwen en mannen bedraagt 23%. Dat blijkt uit de statistieken die op de website PensionStat.be worden verzameld. Minister van Pensioenen Karine Lalieux en minister van Zelfstandigen David Clarinval becommentarieerden deze cijfers tijdens een studiedag “Gender en Pensioenen”.
“De pensioenkloof is – net als de loonkloof waarvan het een van de gevolgen is – een van de meest flagrante en sociaal-economisch handicaperende ongelijkheden voor vrouwen”, leggen de ministers Lalieux en Clarinval samen uit. De loopbaan van een vrouw wordt nog vaak gekenmerkt door onderbrekingen bijvoorbeeld door de komst van een kind of de zorg voor familieleden. Dit heeft zijn weerslag op het pensioenbedrag.
De statistieken nemen als referentie de groep mensen die in 2021 voor het eerst een ouderdomspensioen ontvingen, zijnde 113.121 mensen, van wie 57% man en 43% vrouw. Zo leren we dat het verschil tussen de totale pensioenen (wettelijk pensioen + aanvullend pensioen) van vrouwen en die van mannen 23% bedroeg in 2021. Recent gepensioneerde vrouwen ontvangen gemiddeld 1.633 euro per maand, ofwel 488 euro minder dan hun tegenhangers (2.121 euro).
Een minder stevige tweede pijler volgens geslacht
“De pensioenkloof is bijzonder hoog in het aanvullend pensioenstelsel, waar het 50% of een verschil van 42.215 euro minder kapitaal bedraagt voor vrouwen,” schrijven de ministers in een gezamenlijk persbericht. “De studie bevestigt ook dat vrouwen nog steeds minder toegang hebben tot deze tweede pijler: slechts 45% van hen profiteert ervan in vergelijking tot 63% van de mannelijke werknemers.”
Even ter herinnering: de tweede pensioenpijler verwijst naar het aanvullend pensioenstelsel dat door de werkgever wordt gefinancierd voor zijn werknemers. Dit wordt ook wel de Aanvullende Pensioenregeling genoemd. Deze tweede pijler is facultatief, werkgevers zijn niet verplicht om een aanvullende pensioenregeling aan te bieden aan hun werknemers, hoewel veel bedrijven dat wel doen. De premies worden belegd in een pensioenfonds. Deze pijler heeft tot doel het wettelijk pensioen (eerste pijler) aan te vullen, zodat werknemers bij pensionering over een hoger vervangingsinkomen kunnen beschikken.
Ongelijk wettelijk pensioen
Wat het wettelijk pensioen betreft, bedraagt de kloof 20% ten nadele van vrouwen. Vrouwen ontvangen gemiddeld 1.586 euro tegenover 1.989 euro voor mannen.
Grootste loonkloof bij de 55-64-jarigen
In België verdienden vrouwen in 2021 gemiddeld 5,0% minder per uur dan hun mannelijke collega’s.
Bij werknemers onder de 25 jaar is de loonkloof tussen mannen en vrouwen negatief, namelijk -0,1%. Met de leeftijd neemt de loonkloof echter sterk toe: tot 4,5% onder de 35-44-jarigen en zelfs 8,5% voor de 55-64-jarigen.
Dit is het resultaat van de berekening van de loonkloof tussen mannen en vrouwen, geharmoniseerd op Europees niveau, gepubliceerd door Statbel, het Belgische statistiekbureau.
En nog alarmerendere cijfers: bijna een op de tien mannelijke gepensioneerden ontving in 2021 een pensioen van minder dan 1.000 euro bruto tegenover... 22% voor vrouwen, ofwel een op de vijf!
Een vrouwelijke zelfstandige verdient 8.400 euro minder dan een mannelijke
De pensioenkloof is een gevolg van de loonkloof. In een ideale wereld zouden de inkomsten uit werk voor mannen en vrouwen gelijk moeten zijn. Maar de weg is nog lang.
Neem het voorbeeld van zelfstandigen. Vrouwelijke ondernemers zijn inderdaad aanwezig in het Belgische economische landschap, waar 33% vertegenwoordigen. Maar volgens Partena Professional verdient een vrouwelijke ondernemer gemiddeld 40% minder dan een mannelijke.
De Franstalige beroepsvereniging van zelfstandigen, UCM, maakte bekend dat het jaarlijkse beroepsinkomen van zelfstandigen in hoofdberoep in 2021 30.280 euro bedroeg. Vrouwen verdienden gemiddeld 24.625 euro, hetzij zo’n 5.600 euro minder dan het gemiddelde. Vergelijken we met mannen, dan loopt dit verschil op tot 8.424 euro in het voordeel van mannen. De inkomensongelijkheid tussen zelfstandige mannen en vrouwen is groter in Vlaanderen dan in Wallonië.