Veilig tweedehands kopen en verkopen

De tweedehandsverkoop boomt. Niet alleen de kringloopwinkels zijn super populair, ook online kun je zelf geld verdienen met gebruikte spullen. Maar hoe doe je dat veilig? En wat vindt de fiscus daarvan? Plus Magazine vlooit het uit.

Tweedehands is helemaal hot bij consumenten. Terwijl pakweg vijftien jaar geleden heel wat Belgen nog neerkeken op tweedehands spullen, is vintage nu een echt succesverhaal. Dat zie je niet alleen aan de opkomst van onlineplatformen zoals Vinted, maar ook aan het aantal tweedehandsboetieks en garageverkopen. Tweedehands wordt steeds breder gedragen. Uit het jaarlijks marktonderzoek van de Hergebruikalliantie, een samenwerking tussen verschillende organisaties in de tweedehands- en hergebruikssector, blijkt dat bijna 1 op de 2 landgenoten het voorbije jaar gebruikte spullen verkocht.

Bewuster kopen

“Circulair consumeren wordt het nieuwe normaal”, vertelt Linde Brewaeys van Herwin, het collectief van sociaal circulaire ondernemers in Vlaanderen dat ook de bekende Kringwinkels overkoepelt. “Er zijn meerdere verklaringen voor het toenemende succes. Almaar meer mensen verkopen zelf tweedehands via de platformen Vinted en 2dehands.be. In ons onderzoek zien we daarnaast dat jongeren en jonge ouders meer tweedehands kopen omdat het goedkoper is. Dat geldt zeker voor ‘tijdelijke’ spullen, zoals speelgoed, kleding en kindergerief. Mensen kopen bewuster en zijn zich ook veel meer bewust van de impact op het milieu. Bij de Kringwinkels zelf hebben wij de laatste vijf jaar sterk ingezet op beleving, waardoor het er aangenamer wordt om te winkelen door een groter, diverser aanbod en een toffe inrichting.”

Grootste weggevers

Die Kringwinkel is eigenlijk een verhaal op zich. In ons land zijn er meer dan 140 van die tweedehandszaken met de nadruk op circulaire economie en sociale tewerkstelling. Vorig jaar trokken ze zo’n 8,13 miljoen klanten aan, een stijging van maar liefst 1 miljoen op één jaar tijd. De Kringwinkels zijn kringloopcentra die zelf geen tweedehands goederen inkopen. Ze bevoorraden zich met spullen die door mensen zijn afgedankt en die voor niets ter beschikking worden gesteld. Ze komen de goederen zelfs gratis bij je thuis ophalen. Daarna maken ze een selectie van de beste spullen, die ze verkopen in hun eigen winkels.

Ook al dienen Kringwinkels een ander doel dan commerciële tweedehandswinkels, ze zijn wel een indicator van het groeiende succes van het hergebruik van goederen. Opvallend: de grootste ‘weggevers’ zijn 55-plussers. Iets meer dan 74 procent van hen geeft gebruikte spullen weg, bij jongeren is dat net geen 72 procent.

Jongeren koplopers

Hergebruik is dan wel populair, maar niet bij alle leeftijden even sterk. Jongeren zijn absolute koplopers bij het verkopen en kopen: maar liefst 63,1 procent van jongeren tot 34 jaar verkocht het voorbije jaar gebruikte spullen, tegenover slechts 28,1 procent bij 55-plussers. Ook bij aankopen zien we dit patroon: 52,3 procent van de jongeren kocht iets tweedehands, tegenover 27,9 procent bij 55-plussers. Daar zitten de grote online tweedehandswinkels zoals Vinted en 2dehands.be natuurlijk voor veel tussen. Net zoals een gewone fysieke tweedehandswinkel fungeren ze als tussenpersoon om je tweedehandsspullen aan te bieden aan geïnteresseerden. Alleen is dat op veel grotere schaal.

Belasting op de winst

Denk niet dat je als particulier je spullen kunt verkopen zonder dat Vadertje Staat daar zijn deel in heeft. Zolang je tweedehandsspullen niet van de hand doet met de bedoeling inkomsten te vergaren, zit je in principe safe. De fiscus beschouwt dit als ‘verkoop van persoonlijke bezittingen die onder het normaal beheer van je privévermogen valt’.

Iemand die kledij opkoopt en die dan met winst doorverkoopt, wordt beschouwd als een handelaar. Precies om dat onderscheid te kunnen maken, moeten de online verkoopsplatforms volgens de Europese wetgeving alle transacties doorgeven aan de belastingdienst van het land waarin de privéverkopers wonen. De fiscus kan dan de zaak bekijken en oordelen dat deze verkopen onder een ‘divers inkomen’ vallen. Dat heeft gevolgen, want in dat geval betaal je 33 procent belasting op de winst.

‘Vintedvrijstelling’

In het zomerakkoord heeft de federale regering de zogeheten Vintedvrijstelling opgenomen, die in 2026 van kracht wordt. Op die manier vermijd je dat je belastingen moet betalen als je maar af en toe iets verkoopt op Vinted of andere platformen.

Concreet: als het bedrag waarvoor je jaarlijks spullen verkoopt maximaal 2000 euro bedraagt, hoef je niets te vrezen en zal je niet worden belast. Let op: het bedrag slaat op het totaal aan tweedehandsspullen dat je verkoopt, dus via alle mogelijke platformen. De fiscus kan dat makkelijk nagaan omdat elk platform alle transacties moet doorgeven, zodra de omzet 2000 euro bedraagt. Ook als je meer dan dertig verkoopstransacties per jaar doet, wordt de fiscus automatisch op de hoogte gebracht.

Bewijslast bij fiscus

Niets zegt dat de overheid je automatisch belast als je boven het bedrag van 2000 euro uitkomt. Het blijft aan de fiscus om te bewijzen dat er ‘geen normaal beheer van je privévermogen’ plaatsvindt, en ze je dus op de winst kan belasten. Maar weet dus wel dat de fiscus je in de gaten houdt, en dat je misschien vragen van het belastingkantoor zal krijgen. De grote vraag blijft hoe de fiscus gaat bepalen hoeveel winst je maakt met de verkoop van gebruikte privéspullen. Niemand houdt de aankoopbewijzen van al zijn privéaankopen bij. Voor de fiscus is het daarnaast onmogelijk om na te gaan welke spullen je verloopt buiten de online platformen.