Zo’n tien Belgische gezondheidsorganisaties onder wie Kom op tegen Kanker en Test-Aankoop trekken aan de alarmbel. Ze vragen de federale regering om zich actief in te zetten voor een kortere periode van zogeheten databescherming op nieuwe geneesmiddelen. Dat moet de prijzen van levensnoodzakelijke behandelingen terugdringen nu de Europese wetgeving hierover wordt herzien.
Nieuwe behandelingen zijn vaak veelbelovend maar komen steeds vaker met een hoog oplopend prijskaartje, soms tot 1 miljoen euro per patiënt. Een kostenplaatje dat ook voor de Belgische sociale zekerheid steeds moeilijker te dragen valt. Zo stegen de uitgaven voor oncologische geneesmiddelen tussen 2007 en 2021 van 140 miljoen naar 1,3 miljard euro per jaar.
Kortere periode
Momenteel worden generieke en goedkopere varianten van geneesmiddelen jarenlang van de markt gehouden door databescherming. Momenteel geldt in de EU een standaardperiode van acht jaar databescherming vanaf de marktvergunning. In die periode mogen producenten van generieke geneesmiddelen dus de bestaande preklinische en klinische data niet gebruiken om een eigen marktvergunning aan te vragen.
Europa sleutelt momenteel aan een hervorming van deze regels, wat voor verandering kan zorgen aan dat systeem. Een kortere databescherming kan volgens de gezondheidsorganisaties leiden tot een snellere toegang tot betaalbare alternatieven zoals generieken en biosimilars (biologische geneesmiddelen die een gelijke werking hebben als het origineel).
Ongelijke toegang
Volgens Kom op tegen Kanker kan dat Europese landen jaarlijks ruim 1 miljard euro besparen. Bovendien wordt zo ook de ongelijkheid tussen Europese landen aangepakt. In sommige lidstaten, zoals Letland of Cyprus, wordt nu minder dan een derde van de behandelingen tegen borstkanker terugbetaald terwijl dat in Duitsland bijvoorbeeld voor alle behandelingen geldt.
Kantelpunt
De organisaties noemen dit het uitgelezen moment voor een fundamentele hervorming. “We staan op een kantelpunt,” zegt Ward Rommel diensthoofd Studie en Beleid van Kom op tegen Kanker. “De nieuwe Europese wetgeving is een historische kans om daar iets aan te doen en ongelijkheden in toegang tot noodzakelijke behandelingen aan te pakken.“
