Kan je hartslag aantonen of je depressief bent?

Kunnen dokters binnenkort op basis van een hartslagmeting achterhalen of iemand aan een depressie lijdt en of zijn therapie aanslaat? Nieuw onderzoek suggereert dat alvast. Bij een depressie wijkt de hartslag af en dat inzicht zou kunnen leiden tot snellere diagnoses en behandelingen.

Dat er een verband is tussen de aard van de hartslag en een aandoening als depressie, is in de medische wereld al een poos gekend. Toch bleef het tot nu toe onduidelijk wat die link precies inhoudt en hoe hartslag en depressie zich tot elkaar verhouden. Een van de obstakels om dit te achterhalen, is de manier waarop klassieke antidepressiva werken. De effecten van deze geneesmiddelen worden meestal pas na enkele weken duidelijk.

Een Duitse onderzoekster (Franfurt Am Main universiteit) kon dat oplossen door te kiezen voor ketamine, een snelwerkend antidepressivum, dat zelfs al na enkele minuten effect kan geven. Het middel dat ook een foute reputatie heeft als partydrug, wordt recent in bepaalde gevallen ingezet voor de behandeling van depressies.

Hartslag variatie

Voor deze studie die uitgevoerd werd aan de KULeuven, volgde de onderzoekster de hartslag op van 32 deelnemers, van wie de helft een diagnose depressie had. Gedurende 4 dagen en nachten werd hun hartslag gecontroleerd. Daarbij kwamen enkele opvallende zaken aan het licht. Zo bleek de hartslag bij mensen met een depressie voor hun behandeling beduidend hoger te liggen terwijl ze een lagere hartslagvariatie hadden dan de gezonde proefpersonen. Ook tijdens de nacht daalde hun hartslag in rust minder dan normaal het geval is.

Ongeveer de helft van depressiepatiënten kreeg vervolgens een ketaminebehandeling terwijl aan de anderen een placebo werd toegediend. Na die therapie bleek zowel de snelheid van hun hartslag als de variatie veranderd. Die vertoonde nu meer gelijkenissen met de hartslag van de deelnemers zonder depressie.

Artificiële intelligentie

En er kwam nog meer uit de bus. Toen de onderzoekers alle hartslaggegevens in een computerprogramma met artificiële intelligentie invoerden, bleek dat in staat om quasi alle mensen met een depressie eruit te filteren, puur op basis van een 24 uur hartslagmeting.

Dat zou erop kunnen wijzen dat depressies in de toekomst sneller kunnen vastgesteld worden met behulp van hartslagmetingen. Een inzicht dat kan leiden tot snellere behandelingen. Die zouden ook beter op maat van de patiënt kunnen afgestemd worden. Want uit de studie bleek verder dat vooral patiënten met een hogere hartslag in rust ook beter reageerden op de ketaminebehandeling.

De resultaten van deze pilootstudie moeten nog bevestigd worden door een onderzoek bij grotere groepen patiënten met een depressie.