Leven met osteoporose: ‘Ik lijk wel verroest’

Joëlle (65) beweegt behoedzaam. Door haar osteoporose – een gevolg van de inname van cortisone – liep ze al heel wat spontane breuken op. Hoewel je het niet echt aan haar kan zien, heeft ze altijd pijn.

Joëlle komt met trage pasjes naar de plaats van afspraak geschuifeld, heel voorzichtig om niet uit te glijden over het tapijt natte herfstbladeren. “Als ik val, is dat een ramp”, legt ze uit. Want net zoals alle osteoporosepatiënten weet ook Joëlle dat vallen gelijkstaat met breken.

Te wijten aan cortisone

Op een dag – ze was toen 48 – kreeg Joëlle felle pijn ter hoogte van de ribben. “Ik had al een artrodese van de wervelkolom gehad (n.v.d.r. daarbij worden twee wervels aan elkaar vastgezet) en schreef de pijn daaraan toe”. Na grondiger onderzoek – een botscintigrafie en een botdensitometrie – viel evenwel de diagnose osteoporose.

Osteoporose of botontkalking is een sluipende ziekte die geen pijn of symptomen veroorzaakt. Tot de dag waarop er een fractuur ontstaat. Bij osteoporose neemt de botdichtheid aanzienlijk af. Vaak ligt de oorzaak bij familiale antecedenten – er speelt zeker een erfelijke factor. Of er is een persoonlijke voorgeschiedenis: je bouwt je botkapitaal hoofdzakelijk op voor je 25 jaar bent en daarbij spelen een evenwichtige voeding en voldoende lichaamsbeweging een grote rol.

“Osteoporose zit bij ons niet in de familie”, zegt Joëlle. “Wel liep ik 20 jaar geleden een longinfectie op, waarna een long werd weggenomen en ik cortisone moest slikken.” Bij langdurige orale toediening kan cortisone een ernstige weerslag hebben op de botgezondheid. Helaas ging Joëlle onder het mes in een tijd dat er voor dat gevaar nog niet veel aandacht was. Daar betaalt ze nu een hoge prijs voor.

Alles is een opgave

Ondanks een behandeling met calcium, vitamine D en pijnstillers blijft Joëlle broos. “Zes jaar geleden stond ik een keer op met hevige rugpijn. Bleek toen dat ik negen fracturen in mijn wervelkolom had. Allemaal spontane breuken.” Haar dagelijkse routine en haar huishouden heeft ze door de osteoporose volledig moeten omgooien.

“Ik slaap nagenoeg zittend, met kussens als steun. Soms heb ik door de pijn ter hoogte van mijn ribben last met ademhalen. Op sommige dagen zit poetsen of strijken er gewoonweg niet in. Gelukkig helpt mijn zoon me met boodschappen doen.” Als Joëlle in de auto zit, kan ze onmogelijk aangeven of er iemand achter hen rijdt, want ze kan haar hoofd niet draaien. Als gevolg van de osteoporose is Joëlle ook gekrompen, van 1,61 m naar 1,50 m. “Toen ik jong was, zag ik weleens van die oude vrouwtjes die helemaal kromliepen, maar ik wist niet waaraan dat lag”, vertelt ze. “Ik lijk wel verroest.”

Voor Joëlle is alles een opgave. Een situatie die door haar entourage niet zelden wordt onderschat. “Mijn man en mijn zoon zijn erg lief, maar of ze het ook echt begrijpen? Ik denk niet dat iemand anders dit kan begrijpen... Als iemand vraagt hoe het met je gaat, kan je toch niet elke keer zeggen dat je pijn hebt?!”

Zelfs haar hobby’s heeft ze moeten aanpassen. “Ik was begonnen met schilderen, maar daar ben ik mee gestopt omdat het te veel pijn deed.” Joëlle heeft dan maar voor patchwork gekozen, iets wat ze nu wekelijks doet met vriendinnen. “Bezig zijn met je handen en andere mensen ontmoeten is belangrijk, want door de pijn ben je geneigd om je op te sluiten. Ik ben niet altijd erg opgewekt en kan soms zelfs een tikkeltje agressief zijn.”

Joëlle kijkt naar buiten: straks moet ze weer de kou en de regen in, over een glibberige stoep. “In de winter heb ik het moeilijk, want dan is de pijn erger...”. Leve de lente!