Nieuwe oplossingen voor sinusitis

Goed nieuws voor wie kampt met chronisch verstopte sinussen: een nieuwe therapie levert betere resultaten op dan een ingreep en geeft zelfs uitzicht op langdurige remissie.

“Pas geplukte bloemen, een vers gebraden kip of het parfum van mijn partner. Ik werd echt emotioneel toen ik al die geuren en smaken na jaren weer kon opsnuiven. Alsof mijn leven eindelijk opnieuw kleur kreeg.” Chronische rhinosinusitis (CRS) heet de aandoening die Louise al een groot deel van haar bestaan vergezelt. De hoop om ooit verlichting te vinden voor haar klachten had ze min of meer opgegeven. Naar haar neus-keel-oorarts ging ze niet meer, aangezien niets leek te werken. Tot nieuwe behandelingen, die recent werden goedgekeurd voor terugbetaling, voor de ommekeer zorgden.

“Deze nieuwe medicatie, die tot de biologische geneesmiddelen behoort, is zonder meer een revolutie. Ook de nood aan sinusoperaties zal hierdoor drastisch afnemen”, verzekert neus-keel-oorarts prof. Peter Hellings (UZ Leuven en UGent). “Tot voor kort waren de behandelopties voor ernstige CRS immers erg beperkt.”

Nochtans treffen chronische sinusproblemen ongeveer 10% van de bevolking. Hierbij zijn de neus- of sinusholten langdurig ontstoken. Bij ongeveer 5 procent gaat het om ernstige vormen. “De impact op de levenskwaliteit is even groot als bij diabetes of cardiovasculaire ziekten. Toch wordt CRS onterecht nog niet beschouwd als een zware aandoening.” De meest gehoorde klachten zijn neusverstopping, hoofd- en aangezichtspijn, slijmen in de keel maar ook geur- en smaakverlies. Bij zware varianten kan zelfs het gehoor aangetast worden. “Dat zijn drie van de vijf zintuigen die minder goed functioneren!”

Drie pijlers

Wie vandaag met aanhoudende sinusklachten bij de dokter aanklopt, volgt een behandeltraject via drie pijlers. “In eerste instantie is er het advies om de neus frequent te spoelen met een zoutwateroplossing om alle ziektekiemen die de ontstekingen van het slijmvlies triggeren, te verwijderen. Dat werkt zowel preventief als curatief. Volstaat dat niet, dan volgen ontstekingsremmende neussprays met corticosteroïden. Een stof met bijwerkingen, maar wanneer die in lage doses aangebracht worden op het neusslijmvlies levert dat veel meer voordelen op dan neveneffecten.” Van deze sprays is ook aangetoond dat ze het risico op covidinfectie verminderen en dat ze het neusslijmvlies helpen herstellen tot een gezond niveau.

“Als die behandelingen tekortschieten, laat je best een grondig onderzoek doen bij een nko-arts. Via een neusendoscopie kan gecheckt worden of het gaat om CRS met of zonder neuspoliepen. Beide vergen een wat aparte aanpak.”

Onkruid wieden

In een volgende stap kan de neusspray en spoeling vervangen worden door een corticosteroïdhoudende gel die dieper in de neus dringt of een tablet. Dat kan bij ongeveer de helft van de mensen een oplossing bieden. Andere opties zijn een langdurige antibioticabehandeling en/of chirurgie. “Bij CRS met neuspoliepen worden die poliepen operatief verwijderd, net als de scheidingswanden tussen de sinusholten en neusholten. Ik vergelijk dat een beetje met onkruid wieden want het effect is meestal tijdelijk. Sommigen hervallen al na 6 maanden en zo’n 80% ziet de klachten weerkeren na 3 à 5 jaar, waarna vaak revisie-ingrepen volgen.”

Nieuwe therapie

Voor mensen die CRS met neuspoliepen hebben, zijn er nu spectaculaire nieuwe behandelingen goedgekeurd. “Het gaat om drie therapieën (mepolizumab, omalizumab en dupilumab) die bij 75% van de mensen een (nieuwe) operatie overbodig maken. Deze geneesmiddelen, die ook bij ernstige astma worden ingezet, richten zich tegen een specifieke stof in de neuspoliep die zorgt voor de ontsteking in en om het weefsel van de poliep. Bij de groep zonder neuspoliepen zijn deze middelen voorlopig nog niet getest. De bovenste luchtwegen lopen qua onderzoek ook altijd wat achter op de onderste. Zo zien we dat bij astma al veel exacter kan bepaald worden welke therapie aan welke patiënt moet gegeven worden. Op termijn zullen we ook bij CRS met neuspoliepen hiernaar evolueren.”

De resultaten tonen alvast aan dat deze behandelingen efficiënter zijn dan operaties. “70 tot 75% herwint zijn geurvermogen terwijl dat na een operatie slechts 50% bedraagt. Zo hadden we zelfs een patiënt die na ruim 20 jaar geur- en smaakverlies een cursus tot sommelier is kunnen gaan volgen.” De nieuwe therapieën zijn niet goedkoop waardoor de overheid strikte terugbetalingscriteria heeft opgesteld, maar ook voor wie nog niet in aanmerking komt, zijn er mogelijkheden om in een studie te stappen.

Wat kan je zelf doen?

De voornaamste preventieve actie blijft regelmatig de neus spoelen met een zoutwateroplossing. Tijdens de covidpandemie viel het op dat heel wat sinusitispatiënten een pak minder klachten rapporteerden. “Dankzij de mondmaskers daalde hun blootstelling aan virussen, bacteriën en schimmels. Sociaal liggen maskers vandaag moeilijker maar ze helpen wel degelijk om contact met ziekmakers te mijden. Dat geldt eveneens voor triggers zoals rook, fijn stof, chloor in zwembaden en vluchtige chemische producten. Mensen die ook astma hebben, kunnen meer problemen ondervinden om hun chronische sinusitis onder controle te houden en vice versa.” ●
Meer info op euforea.eu