De Vlaamse digibanken, waar mensen met digitale vragen terecht kunnen, zijn een succes, maar door de razend snelle digitalisering dreigen steeds meer Vlamingen, en dan vooral ouderen, uit de boot te vallen. Dat is niet naar de zin van minister Hilde Crevits.
In Vlaanderen en Brussel zijn op dit moment 54 digibanken actief. Dat zijn plekken waar mensen kunnen aankloppen met hun digitale vragen. Digibanken geven ook opleidingen om de digitale vaardigheden van burgers aan te scherpen. Ze werden vijf jaar geleden in het leven geroepen door de Vlaamse regering.
Uit een onderzoek naar de impact en de werking van de digibanken, uitgevoerd door AP Hogeschool en de Universiteit Antwerpen in opdracht van de Vlaamse overheid, blijkt dat ze een krachtig middel zijn in de strijd tegen digitale uitsluiting. Er komt een erg heterogeen publiek op af: laaggeletterden, werkzoekenden, anderstaligen …
Toegankelijk voor ouderen
Ook ouderen (55- tot 74-jarigen) ondervinden moeilijkheden met de snelle veranderingen in technologie. Updates en nieuwe interfaces bij het gebruik van digitale tools maken hen onzeker en schrikken af. Ouderen maken daarom dankbaar gebruik van de digibanken om bij te leren, vooral rond online veiligheid, het gebruik van itsme, het delen van foto’s met de familie of basisvaardigheden (zoals e-mail, internet en smartphone). De ironie wil wel dat de meeste vrijwillige digihelpers gepensioneerden zijn.
De laagdrempelige en toegankelijke aanpak van de digibanken, op een fysieke locatie, wordt sterk gewaardeerd door alle bezoekers. Ze geven aan dat het een geruststelling is dat ze ergens terechtkunnen met hun digitale vragen.
Uit het onderzoek blijkt ook dat ouderen makkelijk tot bij de digibank geraken, terwijl dat bijvoorbeeld voor anderstaligen of personen in armoede moeilijker is. Sommige digibanken kiezen er daarom voor om tot bij mensen thuis te gaan. Dat is nuttig om mensen die minder mobiel zijn te bereiken, maar het is wel erg tijdsintensief.
Fysieke dienstverlening
Nog volgens het onderzoek zetten overheidsdiensten, organisaties en bedrijven alsmaar meer en sneller in op digitalisering en houden ze daarbij onvoldoende rekening met mensen die digitaal niet (volledig) mee zijn. Het fysieke contact valt op die manier vaak weg. De meeste bezoekers van de digibanken zijn geen voorstanders van die evolutie.
Ook Hilde Crevits, Vlaams minister van Binnenland, Bestuurszaken en Sociale Economie, vindt dat geen goede zaak. In een persbericht vraagt ze dat “elk bedrijf, elke publieke of private dienst die haar werking digitaliseert, rekening houdt met digitale inclusie”. Ze pleit voor voldoende toegang tot fysieke loketten of andere offline alternatieven en vraagt expliciet aan banken om “meer fysieke dienstverlening te voorzien”.
