Positief doorheen de pandemie
De geboorte van een kleinkind, met pensioen gaan, een dierbare verliezen. Zoveel bijzondere momenten beleefden we zonder vertrouwde rituelen. Maar bij velen heeft deze pandemie ook de veerkracht aangewakkerd en hun leven een positieve wending gegeven.
Het afgelopen jaar kreeg het geklaag en gezeur in de berichtgeving en op sociale media vaak de bovenhand. En het lijdt geen twijfel dat deze crisis voor leed en mentale problemen zorgt, maar de realiteit kleurt een stuk genuanceerder. Veel lezers stelden vast hoe de pandemie hun leven een andere, vaak positieve wending heeft gegeven. “Het toont aan dat mensen over een ongelofelijk aanpassingsvermogen beschikken. Dat boren we vaak pas aan als het er echt om spant. Wat we nu meemaken is voor iedereen ongezien. Niemand kan putten uit precedenten en dat is in se helemaal niet slecht. Precies daardoor moeten we creatief zijn om met deze abnormale situatie om te kunnen gaan”, analyseert psychologe prof. Elke Van Hoof (VUB).
Veerkracht speelt een belangrijke rol in hoe je een lastige tijd doormaakt.
Rituelen
Ongeziene situaties waren er in overvloed. Van een huwelijk tot met pensioen gaan, over een geboorte en allerhande jubilea. Ook afscheid nemen van een dierbare verliep in kleine kring of vanop afstand. “Wij hebben in ons leven nochtans nood aan overgangsrituelen die de start van een nieuw hoofdstuk markeren. Of om een rouwperiode goed door te maken. Het goede nieuws is dat je deze rituelen altijd kan inhalen. Daar zit geen tijdslimiet op. Het zou dan ook fantastisch zijn als een groot deel van die inhaalfeesten ook echt zouden plaatsvinden. Waarom – zodra het weer kan – bijvoorbeeld geen groot pensioenfeest plannen voor alle collega’s die vertrokken zijn? Of hoe leuk zou het niet zijn om deze zomer met zijn allen dat gemiste kerstfeest te vieren? Zo zet je je wereld positief op zijn kop”, meent Elke Van Hoof.
“We staan vaak te weinig stil bij momenten van verandering in ons leven. Toch is het belangrijk om dat bewust wel te doen, zowel bij positieve als bij negatieve momenten”, vertelt psychologe Leslie Hodge. “Na een ingrijpende verandering treedt vaak eenzaamheid op. Maak voor jezelf een bilan op van wat je best loslaat en wat er in de plaats komt. Hoe je dat doet, kan je zelf invullen. Je kan daar voor jezelf een ritueel rond bouwen, een brief schrijven of je verhaal delen met anderen. Zolang het voor jou maar een meerwaarde heeft en je troost biedt of je helpt te helen.”
Inspiratiewebsite
Zelfs een afscheidsplechtigheid kan je opnieuw organiseren. Elke Van Hoof: “We zijn dat bij ons niet gewend, maar die bijeenkomst kan je perfect nog lang na het overlijden opnieuw houden, voor een veel grotere groep nabestaanden. Zo krijgen mensen alsnog de kans om elkaar troost te bieden en herinneringen te delen. Een mooi initiatief in die richting zijn de onumenten, cirkelvormige ontmoetingsplekken die recent werden opgericht op plekken te midden van de natuur. Hier kunnen mensen samenkomen om te reflecteren.
Op kleine schaal zijn het voorbije jaar tal van originele manieren bedacht om afscheid te nemen of iets bijzonder in de verf te zetten. Het zou geweldig zijn als we al die alternatieven zouden kunnen bundelen op een inspiratiewebsite, een virtuele bibliotheek met filmpjes en foto’s, waar mensen ideeën kunnen uitwisselen en oneindig veel inspiratie uit halen.”
Veerkracht voeden
We hebben het voorbije jaar allemaal onder hetzelfde beperkte regime geleefd, maar beleefden dat niet op dezelfde manier. Veerkracht of de mate waarin je je kan aanpassen aan veranderende omstandigheden, speelt daarbij een sleutelrol. Over hoeveel veerkracht je beschikt, is deels genetisch bepaald, maar daarnaast kan je het ook aanleren of vergroten.
Leslie Hodge: “Veerkracht is in zekere zin als een spier die je meer kan gaan gebruiken. Cruciaal daarbij is de verbondenheid, met anderen en met jezelf. Zorg voor een stevig vriendschapsnetwerk en onderhoud dat. Bij tegenslagen zal je veerkrachtiger reageren wanneer je weet dat je op mensen kan terugvallen die je vertrouwt. Blijf ook goed zorg dragen voor jezelf door lekker te koken, elke dag buiten te gaan, voldoende te slapen. Zorg voor genoeg ontspanning, want chronische stress vreet aan je energie en veerkracht. Heb je de neiging om kleine negatieve dingen meteen enorm uit te vergroten, spreek dan je rationele denkvermogen aan om dat te stoppen. Begin bij het obstakel zelf. Praat bijvoorbeeld met je baas over die ene lastige klus die je wakker houdt, en focus ook op al het knappe werk dat je verricht.”
Zo train je je positieve mindset
1. Creëer je eigen (kleine) perspectieven. Maak dat heel concreet, zoals het in orde brengen van een stukje tuin of terras, het opruimen van een kamer, het organiseren van een Fancy Friday met je bubbel... Hanteer telkens 21 dagen als deadline om je doel te bereiken. Dat is een periode die je hersenen goed kunnen overzien.
2. Hernieuw je contacten. Bel elke week twee mensen op waarmee je vroeger goed bevriend was of mee samengewerkt hebt, om te polsen hoe het met hen gaat. Elke Van Hoof: “Ik doe dat wekelijks en het is telkens bijzonder spannend afwachten hoe dat hernieuwde contact zal verlopen. Je zal merken dat het je energie boost en dat vriendschappen vaak weer worden aangewakkerd.”
3. Doe iets voor een ander. Heb je geen buren of kennissen die je kan helpen met boodschappen of andere klusjes, contacteer dan het sociaal loket van je gemeente, of word vrijwilliger om eenzame mensen op te bellen.
4. Plan doorheen je dag enkele kleine genietmomentjes voor jezelf in. Drink een cappucino met een boekje buiten op de bank, koop jezelf een bloemetje, zwaai naar de buren...
5. Focus bij een tegenslag op alle zinvolle dingen die je doet in je leven, voor je (klein)kinderen, op je werk, als vrijwilliger.
Lezers getuigen
Na een oproep op deze website stuurden heel wat lezers een getuigenis hoe zij positief door de pandemie komen. Een inspirerende bloemlezing.
Madeleine: “Het zijn voor iedereen moeilijke tijden, maar de manier waarop je ermee omgaat helpt om geen zeur te worden.”
Tijdens de eerste lockdown had ik mij voorgenomen om elek dag drie mensen op te bellen voor een warme babbel. Als vrijwilliger bij Okra was dat niet eens zo moeilijk! Daardoor krijg ik nu dagelijks ook telefoontjes terug. Daarnaast had ik mij voorgenomen om dagelijks op stap te gaan, soms maar een kwartier, dikwijls een uur. Daardoor ontmoet ik nu geregeld bekenden en onbekenden voor een spontane babbel. Wat is er meer nodig om je dag goed te maken! Samen met een kleinkind hou ik me bezig met een actie voor de warmste week. En er is nog iets om naar uit te kijken. Binnenkort verwelkom ik mijn tweede achterkleinkind.
Annemie: “Mijn man en ik belevend e mooiste tijden van ons leven.”
Wij waren altijd in de weer voor tal van verenigingen, de kinderen, familie en nu niets meer van dat alles. Zalig! Toppunt van al: ik voel me hoegenaamd niet schuldig.
Christine: “Het meest positieve unt is de tijdswinst dankzij het telewerken.”
Elke dag krijg ik drie uur cadeau. Doordat heel wat hobby’s opgeschort werden, ben ik voor het eerst keuzes gaan maken en heb ik belsist om activiteiten stop te zetten. Mijn leven na corona wordt nooit meer zoals vroeger! Wat ik enorm mis, is de koorzang. Ik zing in verschillende groepen, meermaals per week. Als alternatief wandel ik nu veel meer in de natuur die ik vlakbij ontdekte en beweeg ik meer. Prima uitlaatkleppen.
Marie-Christine : “Ik durf het bijna niet te zeggen, maar voor mij was het afgelopen jaar een heel positieve periode”
Op mijn 65ste heb ik enorm veel over mezelf geleerd. De lockdown heeft voor een mentale reset gezorgd en mij doen inzien dat ik heel wat tijd besteedde aan dingen die mij helemaal niet gelukkig maakten. Zo was ik lid van talloze verenigingen en clubs, waarvan ik altijd overtuigd was dat ik dat graag deed. Tot het moment waarop het stopte en ik ineens inzag dat gewoon thuis zijn perfect voor mij was. Ik besef nu dat ik al heel mijn leven mijn best doe om me sociaal te gedragen, terwijl ik dat niet ben. Dit vreet heel wat energie. Ik mis die sociale contacten totaal niet. Het is eerder een last die van mijn schouders is gevallen. Na de pandemie ga ik zorgvuldig afwegen welke activiteiten ik nog wil oppikken. Wel bel ik geregeld met vrienden van wie ik weet dat ze nood hebben aan een luisterend oor. Via lange mails heb ik intussen ook al enkele kennissen van vroeger teruggevonden. Dat heeft mijn leven verrijkt. De tijd die vrijkwam heb ik veel beter besteed dan vroeger, aan boeken lezen, aan koken en documentaires volgen. Ik besef nu dat ik nog zoveel zou willen bijleren. Ook voor mijn relatie is dit een zegen. We zijn nu beiden met pensioen waardoor de stress is weggevallen.
Anne : “Voor mij is het glas sowieso altijd driekwart vol”
Ik wil niet negatief in het leven staan, al was het in het begin niet evident om als alleenstaande weduwe om te springen met alle coronamaatregelen. Mijn recept om positief te blijven? Heel simpel: ik weiger om te focussen op wat niet kan, maar concertreer me op wat wél kan. En dat is behoorlijk wat, vind ik. Ik besef dat ik het niet lastig heb. Ik werk nog steeds van thuis uit en lijdt geen financieel verlies. En ik woon in een landelijke omgeving, waardoor ik naar hartelust kan buitengaan. Daarnaast trek ik me op aan een aantal belangrijke mensen in mijn leven, zoals mijn mama, mijn zus en schoonbroer. Mijn zus is mijn allerbeste vriendin, al mijn hele leven. Zolang ik hen op regelmatige basis kan zien is alles oké voor mij.
Isabelle : “Ik heb een zeer emotioneel en hectisch coronajaar achter de rug”
Ik verloor mijn moeder, mijn broer die mijn soulmate was, en mijn peter. Doordat ik afscheid moest nemen in heel kleine kring, zonder troostende koffietafel, verloopt mijn rouwproces moeilijk. Bovendien liep mijn relatie op de klippen en had ik een fietsongeval met blijvende letsels. Toch probeer ik iedere dag minstens één positieve activiteit te ondernemen. Wandelen aan zee of in de natuur, een boek lezen over verlies en loslaten, creatief bezig zijn, buiten afspreken met vriendinnen, kokkerellen, mijn huis grondig schoonmaken, lekker op de bank met een Netflixfilm, of mijn levensverhaal op papier zetten. Het motto van mijn broer was: niet opgeven en genieten van de kleine mooie momentjes van het leven. Dat probeer ik nu ook, met hem in mijn gedachten.
Marthe : “Tijdens de eerste lockdown ben ik mijn ramen gaan versieren”
Het was in volle beertjesjachttijd en ik had nog slingers liggen van de verjaardagen van de kinderen. Waarom die niet ophangen en een glimlach toveren op het gezicht van wandelende voorbijgangers, dacht ik? Inmiddels had ik een meubeltje voor mijn raam staan om meer plaats te hebben voor mijn decoratie. Bij het opruimen trof ik oude brieven aan. Ik heb de mensen die ze toen hebben geschreven een berichtje gestuurd om te checken of ze het nog wisten. De geadresseerden sturen me nu verrast berichtjes terug. Zo heb ik de band weer aangehaald met heel wat contacten in dit voor velen contactloze jaar! Mijn man moet me er af en toe aan herinneren dat het etenstijd wordt, want ik vergeet de tijd als ik bezig ben. Natuurlijk deelt hij mee in de verrassingen van de berichtjes die ik ontvang van familie en kennissen.”
Mario : “Sinds begin 2020 ben ik vervroegd met pensioen. kort daarna heb ik me aangemeld als vrijwilliger.”
Bij een leer- en tewerkstellingsproject in een bakkersatelier in mijn buurt ondersteun ik jongvolwassenen met een beperking. Dit werk is enorm dankbaar en levert elke keer veel waardering op. Dat doet een mens goed in deze periode.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier