“De huisarts is een intieme familievriend”

Dokter Christine heeft een drukke huisartsenpraktijk in een middelgrote Vlaamse stad en is helemaal begeesterd door haar beroep. “Je komt bij iedereen thuis, je stapt binnen in het leven van de mensen. Dat is soms heel intiem.” We volgen haar 24 uur lang.

6.00 uur De telefoon rinkelt. Een vrouw maakt zich zorgen om haar 78-jarige vader die reutelend ademhaalt. Dokter Christine besluit meteen een bezoek te brengen aan deze patiënt die ze behandelt voor hoge bloeddruk maar die voorts in goede gezondheid verkeert. Het onderzoek wijst uit dat het om een banale verkoudheid gaat. “Ik wilde toch ernstige problemen zoals long-oedeem (vocht in de longen, red.) uitsluiten”, stelt de dokter.

7.00 uur Tijd voor het ontbijt en een korte babbel met Plus Magazine. “Met de nachtelijke oproepen valt het best mee. Gemiddeld word ik misschien vijfmaal per maand ’s nachts uit bed gebeld. Tenzij tijdens de weekends wanneer ik van wacht ben, dan gebeurt het wel eens dat ik amper mijn bed zie. Maar het wachtgebied waarvoor wij hier verantwoordelijk zijn is vrij groot. Je moet dan soms een hele afstand rijden om bij de patiënten te raken. Meestal gaat het echter om terechte oproepen. Overigens kun je de patiënten moeilijk iets verwijten. Zij zijn geen arts en kunnen dus niet weten of iets al dan niet dringende zorgen vereist. Natuurlijk gebeurt het ook wel eens dat je uit bed wordt geroepen voor een keelpijn die bij nader inzien al enkele dagen blijkt te bestaan maar dat blijft uitzonderlijk. Toen ik een tijdje terug aan zo’n patiënte de nodige medicatie voorschreef, deed ze een boze uitval dat het geen werk was dat daar nu nog iemand naar de apotheker om moest gaan. Zij vond dat ik haar de medicatie maar moest bezorgen. Zoiets kan natuurlijk niet. Wij hebben dringende medicatie bij, maar we zijn geen rijdende apotheek.”

8.00 uur De consultatie begint. In de wachtzaal zitten al een zestal patiënten die allen gehoopt hadden als eerste bij de dokter terecht te kunnen. Begint zij elke dag met evenveel moed aan haar lange werkdag? “Ja”, zegt dokter Christine. “Een roeping wil ik het niet noemen. Dat klinkt te hoogdravend en het doet me te veel aan een pastoor denken, of een nonnetje. Toch brengt mijn beroep een drive in mijn leven die ik nodig heb. Zonder die drang hou je het niet vol. Sinds ik in 1985 mijn artsendiploma behaalde, heb ik nog geen seconde spijt gehad van mijn keuze.”

11.00 uur De laatste patiënte verlaat de consultatie. Dokter Christine trekt een kwartiertje uit voor een kop koffie en bekijkt het lijstje met aanvragen voor huisbezoeken die intussen binnengelopen zijn. Dagelijks ziet zij een 40-tal patiënten, in drukke periodes kan dat oplopen tot 50. “Het zien van patiënten neemt gauw 12 tot 14 uur per dag in beslag, terwijl het grootste deel van het weekend opgaat aan administratie. De ochtendconsultaties lopen van acht tot elf, soms tot halftwaalf. Daarna vertrek ik op huisbezoek tot omstreeks 17.00 uur, met een korte pauze voor een boterham tijdens de middag. In een periode van vijf tot zes uur probeer ik dan alle mensen te zien: de chronische patiënten en de oproepen die de dag zelf zijn binnengelopen.”

11.30 uur Op weg voor het eerste huisbezoek. “De oproepen die hier binnenlopen, kunnen variëren van een hartaanval over een griepje, een controle van de bloeddruk of de ademhaling, een astma-aanval tot en met echtelijke twisten. Bij ruzies en dronkenschap ga ik kijken of er geen ernstige dingen gebeuren en probeer ik afspraken te maken om de zaken opnieuw in goede banen te leiden. Ik werk ook samen met centra voor geestelijke gezondheidszorg en het CLB (Centrum Leerlingenbegeleiding).”

Dokter Christine gaat graag op huisbezoek. “Het levert heel wat informatie over hoe de mensen leven, hun omgeving, de hygiëne,... Bovendien brengen huisbezoeken afwisseling. Ik ben dan even op pad, ik kan eens even naar buiten.”

17.00 uur De arts rept zich naar huis waar de avondraadpleging van start gaat. Die duurt tot 20 à 20.30 uur. “Raadplegingen in het kabinet hebben natuurlijk ook hun voordelen. Het is er comfortabel werken met de computer in de buurt, de telefoon en de juiste belichting. Bovendien is het heerlijk om een volle wachtzaal te zien. Zoveel mensen die je vertrouwen, dat bevestigt dat je goed bezig bent.”

20.30 uur Net voor het einde van het spreekuur loopt er een oproep binnen van iemand die overdag een werkongevalletje had, maar nu toch bijzonder veel pijn begint te krijgen en zich zorgen maakt. Dokter Christine besluit even te gaan kijken wat er aan de hand is.

21.30 uur De dagtaak zit erop. Eindelijk kan zij samen met haar echtgenoot de benen onder tafel schuiven voor de warme maaltijd en wordt er wat gekeuveld over wat die dag allemaal gebeurd is. Christines man heeft gelukkig een baan met vaste uren en û heel belangrijk û: hij kookt graag. Elke dag het eten bereiden, vindt hij dus geen zware opdracht. Kinderen heeft het echtpaar niet. “Dat is geen bewuste keuze, maar het gevolg van een samenloop van omstandigheden. Met kinderen zou ik mijn werk heel anders moeten aanpakken. Maar bij Jan heb ik toch een veilige thuishaven, een warm nest. En dat hebben we allemaal nodig.” In een omgeving waarin het nestgevoel op het achterplan raakt, speelt de huisarts volgens dokter Christine een cruciale rol. “Hoe goed de specialistische geneeskunde ook is, de huisarts zal altijd nodig blijven. Nu zelfs nog meer dan vroeger toen je ook bij de pastoor of de buren terechtkon.” n

(*) Het is huisartsen bij wet verboden reclame te maken. Zelfs met naam en foto in een tijdschrift verschijnen, wordt soms als een ontoelaatbare vorm van publiciteit beschouwd. Daarom gaven wij onze huisarts een fictieve naam (Christine) en gebruikten we een model voor de foto’s.

Leen Baekelandt, Liliane Stakenborghs