Dokter, waarom...?
Over weinig onderwerpen bestaan zoveel misverstanden en vooroordelen als over de slaap. Daarom volgende vragen aan de dokters/specialisten.
Men zegt altijd dat de uren slaap voor middernacht dubbel tellen. Klopt dat?
Roland Pec : “Niet helemaal. Het is wel zo dat de eerste uren van de slaap het meest verkwikken, gewoon omdat de slaap dan dieper is dan op het einde van de nacht. Maar of die eerste uren voor of na middernacht vallen, maakt weinig uit.”
Heeft de overgang van het zomer- naar het winteruur een invloed op de slaap?
Dr Olivier Le Bon : “Dat klopt. Onze biologische klok houdt ervan dat we elke dag ongeveer op hetzelfde uur gaan slapen. Als het uur verandert, duurt het twee of drie dagen voor het mechanisme zich heeft aangepast.”
Wat gebeurt er tussen twee slaapcycli?
Roland Pec : “We worden heel kort wakker en slapen dan meteen weer in, op het einde van de fase van de paradoxale slaap. Maar meestal weten we niet dat we wakker zijn geweest, omdat het maar heel even duurt. Om er ons bewust van te worden, moeten we minstens drie minuten wakker geweest zijn.”
Is het waar dat slapeloosheid meer voorkomt bij vollemaan?
Dr Olivier Le Bon : “Sommige mensen beweren dat maar we hebben daar geen concreet bewijs van. Wetenschappelijk gezien is het dus een mythe.”
Slapen wij omdat we moe zijn?
Dr Olivier Le Bon : “De slaap heeft twee componenten. De eerste noemen we de homeostatische slaap of de slaapschuld. Als u gisteren weinig hebt geslapen, zult u vandaag meer slaap nodig hebben. De tweede component is de biologische klok. Zij zorgt ervoor dat we elke dag op ongeveer hetzelfde uur in slaap vallen.”
Op welk moment van de slaap dromen we het meest?
Roland Pec : “Eigenlijk dromen we in alle fasen van de slaap. Maar de dromen die ons het best bijblijven, zijn deze van de paradoxale fase. We herinneren ze ons wanneer we wakker worden, we kunnen erover vertellen. Vijfennegentig procent van de mensen die tijdens de paradoxale slaap worden gewekt, weten nog precies wat ze hebben gedroomd. Daarom hebben we lang gedacht dat we alleen in die fase droomden maar dat klopt niet. En in tegenstelling met wat je vaak hoort, kan een droom tien tot vijftien minuten duren, in plaats van enkele seconden.”
Waarvoor dient de paradoxale slaap?
Dr Olivier Le Bon : “We weten dat de paradoxale slaap typisch is voor warmbloedige soorten: zoogdieren zoals wij, en vogels. Maar wat er zou gebeuren zonder paradoxale slaap weten we niet echt. Een volwassene kan blijkbaar heel lang met heel weinig paradoxale slaap leven zonder dat daar iets van te merken is. Maar de slaapgeneeskunde is nog erg jong. Er zijn nog veel onzekerheden.”
Helpt een glas melk met honing?
Roland Pec : “Een kleine dosis calorieën, een kwartiertje voor het slapengaan, is niet slecht voor de slaap. Melk, honing maar ook bananen bevatten bovendien een aminozuur, tryptofaan, dat de slaap bevordert. Dit is dus een huismiddeltje dat zijn sporen heeft verdiend!”
Is een middagdutje goed?
Dr Olivier Le Bon : “We moeten een onderscheid maken tussen een kort dutje en een lange siësta. Meer dan 30 minuten slapen is niet aan te raden, omdat het tijdens de volgende nacht slapeloosheid kan veroorzaken. Een kort dutje is echter prima als u zich overdag moe voelt. Tien of vijftien minuten is genoeg om te recupereren, op kantoor of in de geparkeerde auto.”
Wat is een polysomnografie en waarvoor dient ze?
Roland Pec : “Het is een onderzoek dat helpt om te begrijpen wat er tijdens uw slaap gebeurt wanneer u ondanks vele uren slaap ’s ochtends niet uitgerust bent. Met behulp van sensoren volgen we de activiteit van de hersenen, de spieren, de bewegingen van de armen en benen, de hartslag, de ademhaling, de oogbewegingen, het zuurstofgehalte en het koolzuurgas in het bloed. Het onderzoek duurt een of twee nachten en gebeurt thuis of in het ziekenhuis. Wat we daarmee ontdekken? Meestal een kortstondige ademstilstand of bewegingen van de benen tijdens de slaap.”
Wat gebeurt er bij extreem slaaptekort?
Dr Olivier Le Bon : “Het veroorzaakt geen bepaalde pathologie, geen expliciet ziektebeeld, maar heel het organisme raakt ontregeld. We hebben onze slaap nodig, dat is duidelijk, maar eigenlijk weten we niet waarom. We weten wel dat ratten en muizen na een lang slaaptekort doodgaan.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier