Elke maand verwerpen 4000 Belgen gratis hun erfenis

Een erfenis is niet altijd een geschenk, want je kan ook schulden erven. Dan kan je er beter voor bedanken. Erf je meer schulden dan tegoeden of erf je minder dan 5219,19 euro, dan kan je gratis verwerpen. Elke maand maken zo’n 4.000 Belgen van die mogelijkheid gebruik.

Een erfenis bevat tegoeden (geld, een huis, ...), maar soms ook schulden. Ben je zeker dat de schulden groter zijn dan te tegoeden, dan kies je voor zuiver weigeren. In het omgekeerde geval kies je voor zuiver aanvaarden. Dan word je eigenaar van de goederen.

Er is ook nog een derde weg, voor als je niet zeker bent of de tegoeden de schulden wel overstijgen. Dan kies je voor ‘aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving’. De notaris maakt dan een inventaris of ‘een boedelbeschrijving’. Zo krijg je een gedetailleerd overzicht van wat de erflater had op de dag van overlijden en van de eventuele schulden die hij dan nog moest betalen. Aanvaard je onder voorrecht van boedelbeschrijving, dan moet je nooit meer aan de schuldeisers van de overledene betalen, dan de waarde van de goederen die hij nalaat. In het slechtste geval draait je erfenis uit op een nuloperatie.

Hoe verwerpen?

Sinds augustus 2017 hoef je niet langer naar de rechtbank van eerste aanleg om je keuze officieel te maken. Een nalatenschap verwerpen of aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving kan enkel bij de notaris.

Soms gratis

Het gebeurt niet zo vaak, maar erfgenamen verwerpen hun nalatenschap wel eens als ze geen goede band hadden met de erflater. Zo’n verwerping kost 200 tot 300 euro, afhankelijk van de complexiteit van het dossier. In twee gevallen kan je gratis verwerpen: als de erfenis meer schulden dan activa bevat (deficitaire nalatenschap) en als je maximaal 5.219,19 euro erft. Dat laatste bedrag wordt om de drie jaar, te rekenen vanaf augustus 2017, geïndexeerd.

De Federatie van het notariaat laat weten dat het afgelopen jaar elke maand bijna 4000 Belgen gebruik maakten van die mogelijkheid om gratis te verwerpen. Je legt dan een verklaring van verwerping af bij de notaris, die ze laat opnemen in het Centraal Erfrechtregister. De kosten worden gedragen door een fonds.

Notaris Carol Bohyn, woordvoerder van Notaris.be, wijst er wel op dat je dan als erfgenaam afstand doet van alle goederen uit de nalatenschap van de overleden persoon en ook geen persoonlijke spullen zoals foto’s uit die nalatenschap kan opeisen.

Hoeveel tijd?

In principe heb je 30 jaar de tijd om een nalatenschap te verwerpen. “Maar het is aangewezen dat de erfgenaam daar niet lang mee wacht. Anders bestaat het risico dat hij iets doet dat toch als een stilzwijgende aanvaarding van de nalatenschap wordt aanzien en moet hij de schulden van de overledene toch nog betalen”, waarschuwt notaris Carol Bohyn. “Zo kan het opzeggen van een huurovereenkomst of de overschrijving van een miniem bedrag van de bankrekening van de overledene naar de bankrekening van de erfgerechtigde als stilzwijgende aanvaarding worden bestempeld.”

Er is nog een goede reden om niet met de verwerping van een nalatenschap te talmen: “Als de erfgerechtigde zou overlijden zonder dat hij de nalatenschap heeft verworpen, dreigen zijn kinderen de dupe te worden”, aldus nog notaris Carol Bohyn.

Meer info over aanvaarden en verwerpen: www.notaris.be