Erfenis weigeren? Wacht niet te lang!

Als erfgenaam heb je in principe 30 jaar de tijd om afstand te doen van een nalatenschap. Maar hoed je voor valkuilen.

Je bent niet verplicht om schulden te erven. “Elke maand doen ongeveer 3.200 landgenoten gratis, dus zonder kosten, afstand van een erfenis. Dit kan bij een nalatenschap met een vermogen tot 5.000 euro, intussen geïndexeerd tot 5.219,21 euro (brutobedrag exclusief kosten). Maar wacht als erfgenaam niet te lang om een erfenis te verwerpen”, waarschuwt Tom Jenné, woordvoerder van de Federatie van het Notariaat, dat voor de gratis verwerping een notarieel fonds heeft opgericht, en erop wijst dat niemand verplicht is een erfopvolging en de administratieve procedures te aanvaarden.

Hoe ga je tewerk?

Een nalatenschap gratis verwerpen doe je door een verklaring van afstand af te leggen voor een notaris. Die zorgt ervoor dat jouw verklaring in het Centraal Erfrechtregister wordt geregistreerd. Na die verzaking kunnen de schuldeisers van de overledene zich niet meer tot de erfgenamen wenden om diens schulden te betalen. “Het volstaat dat je als erfgenaam een kopie van de akte van afstand aan de schuldeisers overhandigt”, verduidelijkt notaris Sylvain Bavier. Je ziet dan af van alle goederen van de erfenis. Maar je kan dan ook geen enkel persoonlijk voorwerp meer uit de nalatenschap opeisen, zelfs geen foto’s.

30 jaar

Als erfgenaam heb je in theorie 30 jaar de tijd om afstand te doen van een nalatenschap. “Toch wacht je best niet te lang als je niet constant door schuldeisers wilt opgejaagd worden. Hoe langer je wacht, hoe groter ook de kans dat je toch een handeling stelt die als een stilzwijgende aanvaarding van de erfenis kan worden beschouwd. Waardoor je dan alsnog voor de schulden van de overledene moet opdraaien”, waarschuwt notaris Sylvain Bavier.

“Het volstaat dat je een klein bedrag overmaakt van de bankrekening van de overledene naar jezelf of dit wordt als een stilzwijgende aanvaarding van de erfenis beschouwd. Zelfs het weghalen van spullen uit de auto van de overledene komt neer op ‘het onttrekken van activa aan de nalatenschap ten nadele van mogelijke schuldeisers’ en veronderstelt de zuivere en eenvoudige aanvaarding van de nalatenschap.”

Andere manier?

Is er naast het aanvaarden of weigeren van een erfenis dan geen andere manier, als je als erfgenaam niet weet of de baten opwegen tegen de schulden? Toch wel: je kan kiezen voor zekerheid en gaan voor een erfopvolging onder voorrecht van boedelbeschrijving. De notaris maakt dan een inventaris op van de erfenis en geeft een gedetailleerde beschrijving van wat de overledene bezat en nog verschuldigd was op zijn sterfdag. Wanneer je een erfenis aanvaardt onder het voorrecht van boedelbeschrijving, betaal je weliswaar de schulden van de overledene, maar enkel tot het bedrag dat je zelf uit de nalatenschap zal ontvangen. In het slechtste geval erf je dan gewoon niets. Voor zuivere aanvaarding kies je best enkel als je zeker weet dat de overledene geen schulden heeft.