Dankzij moderne heelkundige techniek minder incontinentie na prostaatingreep

Een innovatieve techniek voor de chirurgische behandeling van prostaatkanker laat toe dat 70 tot 90% van de patiënten terug continent is 14 dagen na de ingreep. Het urologie-team van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen paste enkele jaren geleden als eerste in de Benelux de Bocciardimethode toe.

Prostaatkanker is de meest voorkomende vorm van kanker en de derde belangrijkste doodsoorzaak bij mannen in België. Elk jaar worden er 8.000 tot 9.000 nieuwe gevallen vastgesteld.

Incontinentieproblemen: een belangrijke angst bij prostaatkankerpatiënten

Een van de mogelijke behandelingen bij prostaatkanker is het chirurgisch verwijderen van de tumor. In het UZA gebeurt dit doorgaans met de robot. “Het is een heel doeltreffende behandeling. De prostaatkankerpatiënten worden echter geconfronteerd met een lange weg naar herstel”, licht urologe en robotchirurg dr. Karen Fransis toe. “Zij worden langdurig geconfronteerd met incontinentie en impotentie. Het verliezen van controle over de blaas en het urineren is een grote angst bij mannen die aan prostaatkanker lijden. Het heeft dan ook een enorme impact op je leven en levenskwaliteit. Incontinentie werkt invaliderend. Mensen met incontinentieproblemen sluiten zich vaak thuis op en ervaren psychosociale gevolgen.”

“Dat we met deze manier van werken een grotere impact kunnen hebben op het herstel van die continentie is dus van groot belang. Het is een enorme stap vooruit. Een grote groep van patiënten deed er minstens vier tot zes maanden over om terug controle over zijn blaas te krijgen, een tweede groep zelfs tot een jaar. Bij de techniek van Bocciardi is dit vaak al na veertien dagen het geval”, aldus dr. Fransis.

Een ingreep bij prostaatkanker heeft ook gevolgen voor de potentie van de patiënt: het kan soms tot 2 jaar duren voor erecties terugkomen. Met deze techniek zijn 40 procent van de mannen, waarbij er zenuwsparend werd gewerkt, al na vier maanden weer in staat zijn om seksueel actief te zijn.

Hypermoderne robotische ingrepen

In vergelijking met de oude werkwijze wordt bij deze moderne behandeling er echter via een andere toegang gewerkt, namelijk boven de endeldarm of het rectum. Hierdoor wordt de ruimte van Retzius, de ruimte tussen de blaas en het schaambeen, gespaard. De belangrijke verankeringen van de blaas en plasbuis worden hierdoor gespaard en de blaashals – de inwendige sluitspier bij de man – blijft beter intact waardoor de patiënt zijn beide sluitspieren behoudt. Bij de klassieke techniek functioneert na de operatie vaak enkel de uitwendige sluitspier met een periode van incontinentie tot gevolg. Deze elementen samen kunnen verklaren waarom het herstel van de patiënt zo indrukwekkend verbetert. Naast prostaatkanker biedt de Bocciarditechniek ook voordelen bij de behandeling van blaaskanker. In het UZA wordt deze methode intussen gebruikt bij het wegnemen van de blaas en het vormen van een nieuwe blaas uit een stuk dunne darm, een zogenaamde neoblaas.

De techniek werd uitgevonden door internationaal vermaard urologisch chirurg dr. Aldo Bocciardi uit Milaan. Hij behandelde in Italië intussen duizenden patiënten met deze revolutionaire techniek. Dr. Fransis volgde intensieve trainingen in Milaan en opereerde samen met Prof. Bocciardi en zijn team de eerste patiënten met deze techniek in het UZA. In tussentijd wordt het merendeel van de patiënten in het UZA succesvol met deze techniek behandeld.