Hypothecaire aftrek bestaande leningen onaangeroerd

De Vlaamse Woonraad wil dat de woonbonus wordt afgebouwd, ook voor bestaande leningen. Volgens de Woonraad zou het te duur zijn om de fiscale aftrek van de hypothecaire lening in zijn huidige vorm te behouden. De Vlaamse regering verzekerde intussen echter al dat er voor de bestaande leningen zeker niets zal veranderen.

De bevoegdheid over de hypothecaire aftrek gaat volgend jaar over naar de gewesten. De Woonraad heeft nu een advies klaar voor een grondige hervorming wanneer het zover is. Concreet pleit de Woonraad voor een drastische afbouw over een periode van 10 à 15 jaar, weliswaar met overgangsmaatregelen voor lage inkomens en recente contracten.

De kostprijs van het systeem zou tegen 2024 immers meer dan verdubbelen tot 2,9 miljard euro en zo onbetaalbaar worden. Bovendien drijft de fiscale aftrek ook de woningprijzen op, genieten de hogere inkomens een groter voordeel en bestaat er voor huurders geen gelijkaardig voordeel.

Een reeks hervormingen zou het beleid meer doen aansluiten op de doelstelling van het Vlaamse woonbeleid om “het grondwettelijk recht op goed en betaalbaar wonen” te verzekeren, oppert de Woonraad voorts. Bovendien zou het ook de woningmarkt en de bouwsector nieuwe zuurstof kunnen geven, luidt het.

Vijf aanbevelingen

De Woonraad schuift vijf aanbevelingen naar voren. Zo pleit ze voor een selectievere vorm van steun voor wie niet op eigen kracht een woning kan kopen, voor huursubsidies voor mensen met een laag inkomen en voor fiscale voordelen en renovatiepremies voor verhuurders die goede en betaalbare woningen verhuren, zeker aan zwakkere groepen.

Daarnaast pleit de Vlaamse Woonraad voor een substantiële uitbreiding van het aantal sociale huurwoningen en een grondige renovatie van de bestaande sociale woningen. En er zou werk gemaakt moeten worden van een globaal plan voor de verbetering van de woonkwaliteit en energiezuinigheid, luidt het nog.

Het prijskaartje zou in elk geval heel wat lager uitvallen, argumenteert de Woonraad. Ze schat het benodigde budget voor haar voorstellen op 1,1 miljard euro, dus lager dan de kostprijs van de woonbonus. Bovendien verwacht de raad ook een gunstige impact op de tewerkstelling en een reeks terugverdieneffecten.

Geen veranderingen voor bestaande leningen

De Vlaamse regering heeft intussen al laten weten dat ze alvast voor de bestaande leningen geen veranderingen zal doorvoeren. Wie nu al van de fiscale aftrek geniet, kan daar in de toekomst op blijven rekenen. Het advies van de Woonraad – dat die raad “op eigen initiatief” afleverde – “bindt op geen enkele wijze de Vlaamse regering”, verzekeren minister-president Kris Peeters, minister van Wonen Freya Van den Bossche en minister van Begroting Philippe Muyters.

“De politiek beslist”, erkent ook de Woonraad in zijn advies. “Het Vlaams parlement en de Vlaamse regering zullen moeten beslissen of en hoe ze de woonbonus in de toekomst zullen bijsturen.” De Woonraad vraagt in elk geval een grondig en sereen debat.

Minister van Wonen Van den Bossche betreurt tot slot “dat de Woonraad het zo voorstelt alsof investeringen in koop- en huurwoningen tegengesteld zouden zijn”. “Alsof een overheid niet beide zou kunnen ondersteunen”, besluit ze.