Met pensioen in het buitenland

Van je pensioen genieten in het buitenland? Meer dan 50.000 Belgische loontrekkenden doen het al. En niet alleen omwille van het mildere klimaat. In Portugal bijvoorbeeld betaal je tien jaar geen belastingen op je pensioen én ook niet op je groepsverzekering.

Een tiental jaren terug was Frankrijk erg in trek bij Belgische gepensioneerden die naar warmere oorden wilden emigreren. De reden? Je betaalde daar als Belg geen belasting op het kapitaal van je groepsverzekering als je al verhuisd was voordat het kapitaal werd uitgekeerd. Dit gunstregime bestaat al enige tijd niet meer. Toch is onze zuiderbuur nog altijd koploper bij de Belgen die van hun pensioen willen genieten onder de zon.

Dubbel belast?

Ook andere Europese landen zijn in trek bij gepensioneerden. Portugal bijvoorbeeld, waar je niet alleen geen belasting betaalt op het kapitaal van je groepsverzekering of je pensioensparen, maar je gedurende tien jaar evenmin wordt belast op je pensioen. Tenminste, als je het statuut van Non-Habitual Resident Individual hebt, lees: als je er minstens 183 dagen per jaar woont.

Maar wonen in een ander land en belastingen betalen op je pensioen, hoe zit dat precies? Er is geen EU-regelgeving die bepaalt waar je belastingen op je inkomen moet betalen als je in een ander EU-land werkt of woont. Het land waar je fiscaal inwoner bent, kan belasting heffen op je wereldwijde inkomen. Meestal is dat het land waar je meer dan zes maanden per jaar woont. Als je als Belg definitief naar een andere EU-lidstaat verhuist, zal je dus in principe op je Belgisch pensioen belast worden in het land waar je woont. Maar ook België zou je kunnen belasten omdat je nog een inkomen – in dit geval je pensioen – ontvangt van België.

Om die dubbele belasting te vermijden heeft ons land gelukkig een dubbelbelastingverdrag afgesloten met 95 landen. Het OESO-modelverdrag wijst de staat waar je woont aan voor het innen van belastingen op privé-pensioenen. Voor overheidspensioenen is dat het land dat het pensioen uitbetaalt. Een gepensioneerde ambtenaar die naar Portugal verhuist, zal dus in België belastingen moeten betalen op zijn pensioen en kan dus niet van de belastingvrijstelling in Portugal genieten.

Maar landen kunnen afwijken van dat modelverdrag. Wil je helemaal zeker zijn, sla er dan het verdrag zelf op na. Verhuis je bijvoorbeeld naar Spanje en wil je weten waar je Belgisch werknemerspensioen wordt belast, ga dan te rade bij het Spaans-Belgisch verdrag. Je kan daarvoor je licht opsteken bij de Federale pensioendienst (bel 1765 vanuit België of +32 78 15 1765 vanuit het buitenland) of de federale overheidsdienst Financiën. Online vind je de verdragen terug op Fisconetplus.

Staat er in de overeenkomst dat de staat waar je woont het recht heeft om jouw pensioen te belasten, dan zal de Belgische Federale pensioendienst geen bedrijfsvoorheffing inhouden. Dat is bijvoorbeeld het geval voor Frankrijk, Spanje, Italië en Portugal. Meestal moet je de pensioendienst daarvoor een fiscaal woonplaatsattest bezorgen. Daarmee toon je aan dat je minstens 183 dagen (zes maanden) per jaar in het buitenland verblijft.

Sociale inhoudingen

Op je Belgische pensioen wordt normaal ook een bijdrage van 3,55% voor de ziekteverzekering afgehouden. Voor die ZIV-bijdrage kan je bij de Federale Pensioendienst een vrijstelling vragen als je kan aantonen dat je in een EER-land (Europese Economische Ruimte: de EU plus Liechtenstein, Noorwegen en IJsland) of Zwitserland woont en geen kosten terugbetaald krijgt van de Belgische ziekteverzekering. Je stuurt daarvan een bewijs naar de Federale Pensioendienst, Zuidertoren, Europaesplanade 1, 1060 Brussel. Je kan ook mailen: socfis@sfpd.fgov.be. Je wordt ook vrijgesteld van de (eventuele) solidariteitsbijdrage als je in een EER-land of Zwitserland woont.

En je groepsverzekering?

De uitbetaling van de pensioenkapitalen is eveneens geregeld in de dubbelbelastingverdragen. België heeft hieromtrent verdragen gesloten met alle EER-lidstaten. Meestal geven ze het land waar de belastingplichtige woont het recht om de belasting te heffen. Als je in Portugal woont is dat interessant, want Portugal heft geen belasting op je groepsverzekering. Verhuis je naar een land buiten de EER, dan kan het zijn dat België toch belastingen op je groepsverzekering heft.