Hartgezondheid: de grote impact van kleine gewoonten
Wijdverspreide nefaste gewoonten kunnen op termijn een enorme impact hebben op de gezondheid van hart- en bloedvaten en onze levenskwaliteit. De Belgische Cardiologische Liga voorspelt een nieuwe epidemie en pleit voor een nationaal cardiovasculair actieplan om dat te voorkomen.
Roken, ongezond eten en te weinig lichaamsbeweging zijn de drie belangrijkste risicofactoren voor de hartgezondheid die we zelf in de hand hebben. De Belgische Cardiologische Liga wil hierop extra de aandacht vestigen tijdens de Week van Hart die momenteel loopt.
Al te vaak worden die ongezonde hap en het gebrek aan fysieke actie nog afgedaan als onschuldige guilty pleasures waar we zo tuk op zijn. Maar een recente Amerikaanse studie bracht aan het licht dat het overschakelen naar gezondere leefgewoontes ervoor zorgt dat we tot 24 jaar langer leven.
Geschenk aan jezelf
Een gezond leven is een geschenk aan jezelf. Maar als het over onze levensstijl gaat, lijkt het vaak alsof we dingen moeten ‘opgeven’. Vandaar dat we vaak in onze slechte gewoontes hervallen. Nochtans is zo’n gezonde levensstijl essentieel. De ‘American Heart Association’ vat dit mooi samen in de ‘essentiële 8’, 8 adviezen geven aan hoe je zelf je hart en bloedvaten gezond kan houden. Die bestaan uit klinische waarden zoals het meten en op peil houden van bloeddruk, cholesterol, gewicht en bloedsuikerspiegel. Daarnaast wordt de nadruk gelegd gezonde voeding, voldoende bewegen, stoppen met roken en een goede nachtrust. Door deze 8 onder controle te houden kan je de gezondheid van hart en vaten op peil houden.
Een recent Amerikaans onderzoek toonde aan dat 40-jarige mannen en vrouwen die 8 ‘gezonde’ gewoontes aannamen tot wel respectievelijk 24 en 21 jaar langer leefden dan iemand die deze gewoontes niet aannam. Hierbij waren onvoldoende lichaamsbeweging en roken de belangrijkste risicofactoren, met een risicotoename tussen de 30-45% op overlijden. Bij een gebrek aan gezonde voeding steeg het risico met wel 20% op overlijden. ²
Vanaf de leeftijd van 40 jaar is het ook aangeraden om belangrijke waarden zoals je bloeddruk en cholesterolniveau op te volgen.
Naar een chronische epidemie?
Dat de Cardiologische Liga waarschuwt voor een epidemie van chronische aandoeningen heeft alles te maken met de huidige alarmerende cijfers achter die slechte leefgewoonten. Zo rookt 15 % van de Belgen, kampt de helft met overgewicht en haalt 40 % niet de beweegrichtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Deze cijfers vertalen zich automatisch in hogere risico’s voor hart- en vaatziekten. Het aantal nieuwe en bestaande patiënten met chronische aandoeningen zoals obesitas, diabetes en atherosclerose (slagaderverkalking) blijven jaar na jaar toenemen.
De jaarlijkse kost van slagaderverkalking, een van de voornaamste oorzaken van hartaanvallen, wordt geschat op ?5 miljard. Deze kosten zullen blijven stijgen als er niet snel wordt ingegrepen, aangezien het aantal gevallen van atherosclerose zal blijven toenemen.
In navolging met de bestrijding van kanker en diabetes stelt de Belgische Cardiologische Liga voor om een soortgelijk nationaal actieplan te lanceren voor het hart. Dat moet focussen op een betere preventie en screening van cardiovasculaire ziekten om de mortaliteit te laten dalen en om een betere zorg te kunnen garanderen voor hartpatiënten.
Specifieke risico’s
Roken:
De vele chemische stoffen in sigaretten zorgen ervoor dat zowel onze bloeddruk als onze hartslag stijgen en dat het zuurstofgehalte in het bloed daalt. E-sigaretten zijn hooguit een bijkomende tool bij rookstophulp, maar zijn zeker niet zonder risico. In recente studies bleek dat het risico op een hartinfarct hoger blijft bij ‘vapers’.
Hoge cholesterol:
Een te hoge cholesterol kan mee te wijten zijn aan ongezonde voeding zoals teveel verzadigde vetten. Een gebrek aan lichaamsbeweging verergert vaak de situatie. Al deze factoren verhogen het cholesterolgehalte in het bloed en verhogen de kans op een hartinfarct of beroerte.
Hoge bloeddruk:
Een gebrek aan lichaamsbeweging en ongezonde voeding dragen ook bij tot een verhoging van de bloeddruk. Een te hoge bloeddruk is vaak de aanleiding voor veel hart-en vaatziekten.
Alcoholgebruik
De mythe dat een glas rode wijn goed is voor je hart, is niet helemaal correct. Alcohol verhoogt ook bij matig gebruik (=1 à 2 consumpties per dag) het risico op hart- en vaatziekten. Als er dan toch positieve effecten voor het hart toe te schrijven zijn aan rode wijn, komt dit door de polyfenolen (antioxidanten) in deze drank.
Praktisch
Benieuwd naar de impact van je leefgewoonten op je hart en vaten? Op de website van de Cardiologische Liga kan je via een calculator zelf je hartleeftijd berekenen en meteen checken hoe goed je al bezig bent. Op www.liguecardioliga.be vind je ook allerhande tips voor een gezonde levensstijl.