Bruine huidvlekjes

Soms verschijnen op onze handen of armen kleine bruine vlekjes, veroorzaakt door de zon. Wat moeten we daarmee? Moeten we ons ongerust maken? Dokter Ursula Sass, dermatologe in het Brusselse Sint-Pietersziekenhuis, legt uit...

Een van de grote voordelen van de zomer is dat we (eindelijk) een mooi bruin kleurtje krijgen. Kijken we echter wat beter, dan kunnen we wel eens een klein bruin vlekje op onze huid ontdekken. Een vlekje dat we nog niet eerder hebben gezien. Als het niet meer is dan een onschuldig huidvlekje, hoeven we ons geen zorgen te maken, maar...

Hoe herken ik dergelijke huidvlekjes?

Het zijn kleine, lichtbruine vlekjes zonder reliëf. Ze zijn gewoonlijk maar enkele millimeters groot, maar kunnen uitgroeien tot een diameter van enkele centimeters. Ze verschijnen op zones van het lichaam die aan het zonlicht blootgesteld zijn zoals het gelaat, de halsuitsnijding, de rug van de handen, de armen...

Hoe worden ze gevormd?

De blootstelling aan de zon veroorzaakt een hyperpigmentatie en een verandering van de opperhuid. Gewoonlijk verschijnen die vlekken rond 30 à 35 jaar (soms ook vroeger), afhankelijk van de graad van blootstelling aan de zon en het huidtype van de persoon (bleke huid, matte huid...). Wanneer u vaak in de zon loopt, is de mogelijkheid dat u ermee te maken krijgt dus groter. Hoe jonger de persoon, hoe zichtbaarder de vlek.

Is er een verband met de leeftijd?

Huidvlekken en ouderdom gaan hand in hand: het aantal vergroot met het vorderen van de leeftijd. Anderzijds veroorzaakt de zon ook een veroudering van de huid, bovenop de natuurlijke veroudering (zonder invloed van de zon). Ze verliest haar elasticiteit, wordt droger en fijner, en er ontstaan rimpels.

Hoe beschermen we ons?

Een degelijke bescherming is absoluut nodig, en dit vanaf de kindertijd, vanaf de eerste dag van ons leven! U hebt ongetwijfeld al horen spreken over het zonnekapitaal: dit is de hoeveelheid weerstand die een persoon heeft tegenover de zon. Het is belangrijk dat we dit kapitaal niet te snel uitputten. De ideale bescherming bestaat erin, u niet bloot te stellen aan de zon tijdens de warmste uren van de dag, beschermende kledij te dragen en indien u toch in de zon gaat, u in te smeren met zonnecrème (minstens factor 30) die u om de twee uur voldoende dik aanbrengt. Dat mensen met een bleke huid nog gevoeliger zijn dan mensen met een donkerdere huid, is genoegzaam gekend.

Zijn ze gevaarlijk?

In de meeste gevallen niet. Ze moeten wel in de gaten worden gehouden, voor het geval er veranderingen zouden optreden. In zeldzame gevallen kan het huidvlekje kanker worden: er vormt zich dan een zogenaamde actinische keratose (een precancereus letsel) dat kan evolueren tot een huidcarcinoom. Dit is een vorm van kanker met een grote kans op genezing, tenminste wanneer hij op tijd wordt behandeld.

Kunnen we die vlekken laten verwijderen?

Dit kan inderdaad gebeuren, om esthetische redenen of omdat de arts vreest dat de vlekjes zouden kunnen ontaarden in actinische keratose. In België gebeurt dit meestal door cryotherapie met vloeibare stikstof (of met droogijs). Hierdoor wordt de vlek lichter en/of kan ze helemaal verdwijnen. De behandeling duurt maar enkele seconden, soms zijn echter verschillende behandelingen nodig. Het is belangrijk dat u weet dat de vlekken kunnen veranderen in de dagen die op de ingreep volgen. Ze nemen dan een eigenaardige vorm aan en worden zwart. Sommige mensen maken zich daar zorgen over maar na een dag of negen merken ze dan dat er een laagje huid loskomt, alsof ze vervellen. Eronder is de huid een beetje roze en kwetsbaar. Daarom is het beter die behandeling in de winter te laten uitvoeren, wanneer je niet blootgesteld wordt aan de zon. Soms gebeurt het dat de vlek na enkele jaren terugkeert. Ook een behandeling met crèmes is mogelijk, maar vanzelfsprekend altijd op voorschrift van de dermatoloog.

Bestaan er andere manieren om onze huid te beschermen?

De beste manier is blootstelling aan de zon te vermijden. Ook worden wel eens voedingssupplementen voorgeschreven. Telkens wanneer de zomer in aantocht is, hoor je daarover spreken maar persoonlijk geloof ik er niet in. Ze zouden moeten ingenomen worden enkele weken voor u naar de zon vertrekt en ze zijn bedoeld om de huid voor te bereiden, ze te beschermen en een snellere bruining te bekomen. Maar volgens mij zijn er te weinig wetenschappelijke studies die de eventuele werking bevestigen. n

Gwenaëlle Ansieau