Black Friday: voordelig shoppen met behoud van consumentenrechten

Vrijdag 28 november is het weer Black Friday, de grote jaarlijkse koopjesactie. Voor velen dé gelegenheid om een slag te slaan. Maar is dat wel zo en behoud je dezelfde rechten en voordelen als bij aankopen doorheen het jaar? En wat als je online koopt?

Een nieuwe wasmachine, een hoogwaardige tv, sinterklaas- of kerstcadeaus... op Black Friday proberen heel wat consumenten het koopje van het jaar te vinden. Voor we jouw rechten als consument overlopen, hebben we het kort over het ontstaan van deze globale shopgekte...

Oorsprong van Black Friday

De herkomst van de term is niet helemaal eenduidig. In de jaren ’60 gebruikte de politie van Philadelphia de naam om de verkeerschaos en winkelgekte op de dag na Thanksgiving te beschrijven – voor hen een ‘zwarte’ dag qua overlast. Een andere veelgehoorde verklaring is dat winkeliers die dag eindelijk ‘in het zwart’ gingen: na maanden rode cijfers brachten de massale verkopen hen weer winst.

Met de groei van online shoppen ontstond ‘Cyber Monday’. Waar Black Friday traditioneel de start is van het fysieke koopseizoen, werd Cyber Monday de digitale tegenhanger: een vaste dag waarop webshops uitpakken met kortingen en acties om het online eindejaarswinkelen op gang te trekken.

Vragen over je rechten als consument

1. Doe ik echt een goede zaak?

Op Black Friday zijn hoge kortingen gangbaar, soms tot meer dan 80%. Stel jezelf de vraag of dat niet te mooi is om waar te zijn. Zijn er extra kosten? Weet je wat de oorspronkelijke prijs was? De prijzen van bepaalde productcategorieën kunnen door vraag en aanbod in de markt anders reageren. Het is mogelijk dat je tijdens het jaar hetzelfde product goedkoper vindt.

Houd er ook rekening mee dat een kortingsadvertentie realistisch en niet misleidend moet zijn. Je moet een reëel voordeel hebben ten opzichte van een ‘referentieprijs’, d.w.z. de laagste prijs die werd aangerekend tijdens de 30 dagen voorafgaand aan de toepassing van de prijsvermindering. Die referentieprijs moet ook worden vermeld.

De referentieprijs moet bovendien per verkoopkanaal of per verkooptechniek worden bepaald. Met andere woorden, de referentieprijs voor een bepaald product, van toepassing in de fysieke verkoopruimte van de onderneming, kan verschillen van de referentieprijs voor hetzelfde product in bijvoorbeeld de webshop van dezelfde onderneming.

2. Is de verkoper betrouwbaar?

Bij online shoppen is het belangrijk om een aantal goede reflexen aan te nemen en jezelf de juiste vragen te stellen, vooral als je te maken hebt met een webshop die je niet kent.

Controleer dus of hij veilig is en of je de identiteit van de verkoper kunt achterhalen. Hoe zit het met de reputatie van de webshop? Zijn er verkoopsvoorwaarden? Controleer dat alles voordat je de aankoop doet.

3. Ik heb een foute aankoop gedaan. Kan ik annuleren of retourneren?

Ja...voor zover je de aankoop deed op afstand en bij een verkoper in de Europese Unie.

Wanneer je iets koopt in een fysieke winkel, ben je definitief gebonden en kun je niet terugkomen op je beslissing, tenzij de verkoper akkoord gaat.

Aankopen die je op afstand doet (internet, Click & Collect,...) in de Europese Unie mag je daarentegen herroepen en dat gedurende 14 dagen vanaf het moment dat je het product hebt ontvangen.

4. Valt mijn aankoop onder garantie?

Ja...op voorwaarde dat de aankoop werd gedaan bij een verkoper in de Europese Unie.

De wettelijke garantie is ook van toepassing op producten die online worden gekocht tijdens Black Friday of bij elke andere promotieactie (bv: solden). Gedurende twee jaar is je aankoop dus gedekt mocht hij niet conform zijn. Let op, bij problemen moet je je altijd wenden tot de eindverkoper en niet tot de fabrikant.

5. Bij wie kan ik terecht in geval van een geschil?

Bij problemen met een aankoop (niet-conform product, panne, geen levering, niet-aangegeven kosten, etc.), kunnen verschillende organisaties je helpen, afhankelijk van de locatie van de verkoper.

• Als de verkoper in België is gevestigd: Doe een beroep op de Consumentenombudsdienst. Die treedt op als tussenpersoon en probeert een oplossing te vinden voor je geschil met de verkoper. Houd er rekening mee dat een ‘.be’ site niet garandeert dat het om een Belgische site gaat. Lees de algemene voorwaarden op de website.
• Als de verkoper zich in het buitenland bevindt, maar binnen de Europese Unie: Het Europees Centrum voor de Consument helpt je in dat geval om je probleem op te lossen.
• Als de verkoper buiten de Europese Unie is gevestigd: Dan ben je niet beschermd door de Europese regelgeving en moet je vertrouwen op de goodwill van de verkoper. Denk hieraan vooraleer je je slag slaat!

Meld in ieder geval misleidende of oneerlijke praktijken aan de FOD Economie via ConsumerConnect.

Bron: FOD Economie