Fiscale aangifte: de ene samenwoner is de andere niet

De manier waarop je met iemand samenleeft, heeft gevolgen voor tal van dingen. Voor de erfbelasting bijvoorbeeld, of voor het tekenen van je huurcontract. Maar ook voor de personenbelasting.

Doe je je aangifte via Tax-on-web, dan heb je tijd tot 15 juli, ook als je een beroep doet op een boekhouder of expert. Doe je je aangifte op papier, dan moet die al binnen zijn op 30 juni.

Grensbedragen

In Plus Magazine van mei 2023 vind je de grensbedragen voor de fiscale aangifte 2023 – inkomsten 2022. Je vindt er ook de uitgaven die je in 2022 deed, die recht geven op een belastingvermindering. Volgend aanslagjaar (inkomsten 2023) zullen die grensbedragen hoger liggen. Zo zal de belastingvrije som (de eerste schijf van je inkomsten waarop je geen belasting betaalt) stijgen tot 10.160 euro, terwijl die vandaag 9.270 euro bedraagt (dit bedrag wordt verhoogd per kind, familielid of andere persoon ten laste).

Gehuwd of samenwonend, anders belast

De fiscus houdt rekening met je gezinssituatie, zoals die was op 1 januari van het aanslagjaar, dus op 1 januari 2023 voor de aangifte die je binnenkort doet. Wettelijk samenwonenden worden fiscaal behandeld als gehuwden. Feitelijk samenwonenden worden voor de fiscus als alleenstaanden beschouwd. Het belangrijkste verschil daarbij is de toepassing van het huwelijksquotiënt. Dit quotiënt houdt in dat wanneer één van de echtgenoten of wettelijk samenwonende partners geen of een laag beroepsinkomen heeft, een deel van de beroepsinkomsten van de andere echtgenoot of partner wordt ‘overgeheveld’. Zo belandt een deel van het inkomen van de partner die het meest verdient, in een lagere belastingschaal. Feitelijke samenwoners hebben die mogelijkheid niet.

Ook voorbehouden voor gehuwden en wettelijk samenwonenden is het stelsel van de meewerkende echtgenoot. Dat is de echtgenoot die zijn/haar partner bijstaat bij de uitoefening van een zelfstandig bijberoep. Een deel van de winst of baten mogen dan (fictief) aan de meewerkende echtgenoot worden toebedeeld. Het principe is hetzelfde als bij het huwelijksquotiënt: er worden inkomsten overgeheveld naar een lagere belastingschaal.