Pensioenhervorming: alles wat er verandert voor je pensioen

Het belangrijkste doel van deze hervorming? Belgen stimuleren om langer te werken. Dit omvat de vereenvoudiging en harmonisering van het systeem, en de invoering van een bonus-malusmechanisme. Hier lees je alles wat er verandert voor jouw pensioen en hoe je je erop kunt voorbereiden.

Het akkoord van de regering van maandag 24 november 2025 betekent een nieuwe stap in de hervorming van de pensioenen. Maar wat zijn de concrete maatregelen voor werknemers, zelfstandigen en ambtenaren?

Vervroegde pensionering: versoepelde voorwaarden

Momenteel is vervroegd pensioen pas mogelijk na minimaal 42 dienstjaren. De definitie van een volledig jaar hangt echter af van de arbeidsstatus: voor werknemers in loondienst zijn 104 gewerkte dagen (of equivalent) per jaar voldoende om een ​​jaar mee te tellen; voor zelfstandigen zijn twee kwartalen (of zes maanden) activiteit per jaar vereist.

Vanaf 1 januari 2027 zijn de voorwaarden voor vervroegd pensioen voor iedereen gelijk, ongeacht of je werknemer, zelfstandige of ambtenaar bent.

De grens voor vervroegd pensioen wordt dan verlaagd naar 35 volledige dienstjaren. Een jaar telt alleen mee als er 156 daadwerkelijk gewerkte dagen in zitten. Dit komt overeen met in totaal 7.020 werkdagen (of 90 kwartalen voor zelfstandigen) gedurende een loopbaan.

Een nieuwe weg naar vervroegde uittreding

De pensioenhervorming introduceert ook een nieuwe mogelijkheid om vanaf 60 jaar vervroegd met pensioen te gaan. Hiervoor moet men een loopbaan van 42 jaar kunnen aantonen, waarbij elk jaar ten minste 234 effectief gewerkte dagen moet omvatten (ofwel 3/4 van een voltijdse baan).

Dit biedt mensen die relatief vroeg zijn begonnen met werken (bijvoorbeeld op 18, 19 of 20 jaar) de mogelijkheid om tot twee jaar eerder met pensioen te gaan dan nu mogelijk is.

Een bonus-malussysteem om langer te werken aan te moedigen

Wees gerust: de wettelijke pensioenleeftijd verandert niet. Die is nu vastgesteld op 66 jaar en gaat vanaf 2030 zoals gepland omhoog naar 67 jaar. Er komt dus geen extra verhoging.

De regering stelde echter vast dat iemand die vervroegd met pensioen ging vaak bijna hetzelfde bedrag ontving als iemand die zijn loopbaan voortzette. Een onevenwichtig die vragen opriep. Om het systeem rechtvaardiger te maken, zal de wet daarom een bonus-malusmechanisme invoeren.

Vanaf 1 januari 2027 zal het pensioenbedrag meer afhangen van de effectieve loopbaanduur en de leeftijd waarop je met pensioen gaat.

Hoe werkt dit systeem concreet?

Concreet betekent dit dat iemand die na de wettelijke pensioenleeftijd met pensioen gaat en aan de arbeidsvoorwaarde voldoet, een verhoging van het pensioen krijgt (bonussysteem). Omgekeerd wordt het pensioenbedrag verlaagd (malussysteem) voor iemand die vervroegd met pensioen wil gaan zonder aan de arbeidsvoorwaarde te voldoen.

Het percentage van de verlaging (malus) of verhoging (bonus) varieert naargelang het geboortejaar van de persoon:

Malus (= de vermindering per jaar dat vóór de wettelijke leeftijd wordt vertrokken)

• 0% per jaar voor personen geboren tot en met 1960
• 2% per jaar voor personen geboren tussen 1961 en 1965
• 4% per jaar voor personen geboren tussen 1966 en 1974
• 5% per jaar voor personen geboren vanaf 1975

Bonus (= de verhoging per jaar na de wettelijke leeftijd)

• 2% per jaar voor personen geboren voor 1963
• 4% per jaar voor personen geboren tussen 1963 en 1972
• 5% per jaar voor personen geboren vanaf 1973

Wat gebeurt er bij ziekte, zwangerschap of verlof om een ​​ziek familielid te verzorgen?

Ben je om verschillende redenen langere tijd afwezig geweest van het werk? Onderstaande situaties worden beschouwd als daadwerkelijk gewerkte dagen, waardoor je de boete kunt vermijden of kunt profiteren van de bonus:

• Zwangerschapsverlof in de ruime zin van het woord: inclusief verplicht verlof en borstvoedingsverlof.
• Periodes van tijdelijke werkloosheid: inclusief specifieke groepen – zoals havenarbeiders, zeevissers of werknemers in de kunstsector – die in het kader van hun beroep vaak te maken hebben met periodes van incidentele werkloosheid.
• Verlofperiodes voor zorg: bijvoorbeeld mantelzorgers.
• Alle periodes van langdurige ziekte.

Perioden van volledige werkloosheid, vervroegd pensioen (VUT) of landingsbanen tellen echter niet meer mee. Dit geldt ook voor andere vormen van ongerechtvaardigde afwezigheid, zoals een sabbatical of een wereldreis.

Minder discriminatie van vrouwen

Nog meer goed nieuws: de hervorming maakt een einde aan een oneerlijke situatie die vooral vrouwen benadeelde. De minimumvoorwaarde om aan de malus te ontsnappen, is namelijk vastgesteld op een halftijdse baan (156 dagen). Aangezien het vooral vrouwen zijn die in deeltijd werken, is deze drempel bewust gekozen om te voorkomen dat deeltijdwerkers – en dus vooral vrouwen – nog meer benadeeld worden.